Υγεία

Δυσκοιλιότητα: Πώς να την αντιμετωπίσεις [ΟΔΗΓΟΣ]

Δυσκολεύεσαι να πας στην τουαλέτα; Αντιμετωπίζεις το πρόβλημα της δυσκοιλιότητας από τότε που θυμάσαι τον εαυτό σου ή μόλις αλλάζεις περιβάλλον (π.χ. στις διακοπές); Μην ανησυχείς, δεν είσαι ο μόνος.

Η δυσκοιλιότητα είναι μια διαταραχή που αντιμετωπίζουν σχεδόν 2 στα 10 άτομα στην Ελλάδα (15%), αλλά και παγκοσμίως (16%).

Μάλιστα, ο ίδιος συναντώ αρκετούς ανθρώπους στο γραφείο μου, που μου αναφέρουν ότι υποφέρουν από δυσκοιλιότητα. Μου περιγράφουν την αδιαθεσία, τα φουσκώματα και τη δυσκολία τους να υιοθετήσουν μια διατροφή φιλική προς το έντερο τους.

Κατέβασε δωρεάν ένα ebook με τρόφιμα που θα αποτελέσουν σύμμαχό σου, στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.

Συχνά, μπορεί να μπαίνει εμπόδιο στην προσπάθεια τους να χάσουν βάρος. Είναι, μάλιστα, μια από τις πρώτες ερωτήσεις που κάνω αν το βάρος έχει μείνει σταθερό ή υπάρχει πολύ μικρή απώλεια βάρους. Ορμώμενος από αυτά, ετοίμασα έναν οδηγό για να μάθεις περισσότερα για τη δυσκοιλιότητα και για να σου λύσω τις απορίες για την άμεση σχέση της με τη διατροφή.

Πού οφείλεται η δυσκοιλιότητα;

Τι είναι η δυσκοιλιότητα;

Η δυσκοιλιότητα είναι η μη συχνή διέλευση ή κένωση των κοπράνων από το έντερο, συνήθως λιγότερο από 3 φορές την εβδομάδα. Με απλά λόγια, όταν δεν καταφέρνεις να πας τουαλέτα συχνά ή τα κόπρανα σου είναι σκληρά και σε μικρή ποσότητα σε σχέση με αυτά που τρως, μάλλον είσαι δυσκοίλιος.

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι δυσκοιλιότητας, η πρωτογενής και η δευτερογενής.

Πρωτογενής

Μπορεί να την ακούσεις και ως ιδιοπαθή ή λειτουργική δυσκοιλιότητα. Η δυσκοιλιότητα είναι το κύριο ιατρικό πρόβλημα και μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως περιβαλλοντικές συνθήκες, άγχος, διατροφή, εργασιακό και κοινωνικό άγχος.

Δευτερογενής

Είναι η δυσκοιλιότητα που εμφανίζεται ως αποτέλεσμα ενός υποκείμενου νοσήματος ή μιας παρενέργειας της χρήσης φαρμάκων. Οι πιο συχνές αιτίες δευτερογενούς δυσκοιλιότητας περιλαμβάνουν τον υποθυρεοειδισμό, τον σακχαρώδη διαβήτη, τις ασθένειες που επηρεάζουν τον εγκέφαλο ή τα αιμοφόρα αγγεία, όπως η άνοια, την κατάθλιψη, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου κ.ά.

Πού οφείλεται;

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά!

Το κύριο όργανο του σώματος σου που είναι υπεύθυνο για το σχηματισμό των κοπράνων είναι το παχύ έντερο. Καθώς τα τρόφιμα περνάνε μέσα από αυτό, το παχύ έντερο απορροφά το νερό, σχηματίζοντας τον πολτό των κοπράνων.

Μέσω μυϊκών συσπάσεων τα κόπρανα ωθούνται προς το ορθό. Καθόλη τη διάρκεια της διαδρομής τους, το μεγαλύτερο μέρος του νερού απορροφάται, με αποτέλεσμα να στερεοποιούνται.

Τι συμβαίνει όμως όταν το παχύ έντερο δεν κάνει σωστά τη δουλειά του;

Τότε τα κόπρανα παραμένουν για περισσότερο χρόνο μέσα στο έντερο, λόγω των υποτονικών και αργών συσπάσεων του εντέρου. Απορροφάται περισσότερο νερό από το έντερο, τα κόπρανα γίνονται σκληρά και ξηρά, με αποτέλεσμα να νιώθεις “φουσκωμένος” και να δυσκολεύεσαι να αφοδεύσεις.

Γιατί δε λειτουργεί σωστά το έντερό σου;

Η δυσκοιλιότητα μπορεί να είναι αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων, όπως:

1. Διατροφή φτωχή σε φυτικές ίνες:

Οι φυτικές ίνες μεταφέρονται άπεπτες απευθείας στο παχύ έντερο. Ανάλογα με το είδος τους, για το οποίο θα σου αναφέρω αναλυτικά παρακάτω, συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία του εντέρου και ανακουφίζουν από τη δυσκοιλιότητα.

2. Αφυδάτωση

Αν η ποσότητα νερού στο έντερό σου είναι μικρή, δε δύναται να αυξηθεί ο όγκος των κοπράνων, αλλά ούτε να βελτιωθεί η σύστασή τους. Επομένως, παραμένουν ξηρά και σκληρά, δυσκολεύοντας την αφόδευση.

3. Έλλειψη άσκησης

Το παχύ έντερο ανταποκρίνεται στη φυσική δραστηριότητα. Οι μύες του κοιλιακού τοιχώματος και το διάφραγμα παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία της αφόδευσης. Αν αυτοί οι μύες είναι αδύναμοι, δεν θα είναι σε θέση να συμβάλλουν σε αυτή.

4. Λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων

Η δυσκοιλιότητα είναι μια παρενέργεια πολλών συνταγογραφούμενων και μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, όπως αντιόξινα που περιέχουν αλουμίνιο, αντικαταθλιπτικά, ηρεμιστικά, αντισπασμωδικά κ.α.

5. Αλλαγές στη ρουτίνα ή ταξίδια

Τα ταξίδια μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα σε ορισμένους ανθρώπους, επειδή διαταράσσουν τη φυσιολογική διατροφή και την καθημερινότητα. Επίσης, η αλλαγή περιβάλλοντος μπορεί να σου προκαλέσει άγχος, το οποίο οδηγεί σε δυσκοιλιότητα.

6. Ψυχολογία

Τα αρνητικά συναισθήματα, και το στρες επηρεάζουν τις ορμόνες σου, που με τη σειρά τους, συνδέονται με τη λειτουργία του εντέρου σου.

7. Καθυστέρηση στην αφόδευση

Με απλά λόγια, αν πρέπει να πας, πήγαινε. Αν κρατιέσαι για οποιονδήποτε λόγο, μπορεί να προκαλέσεις μια περίοδο δυσκοιλιότητας. Αν αγνοείς συνεχώς την παρόρμηση να πας τουαλέτα, μπορεί στο τέλος να σταματήσεις να έχεις αυτό το αίσθημα.

8. Κατάχρηση καθαρτικών

Η συνεχόμενη χρήση καθαρτικών μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα τον εθισμό. Το έντερο συνηθίζει και αρχίζει να εξαρτάται από αυτά για την κινητικότητά του.

9. Εγκυμοσύνη

Mπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα λόγω ορμονικών αλλαγών ή επειδή η διευρυμένη μήτρα πιέζει το έντερο.

10. Ηλικία

Με το πέρας της ηλικίας μειώνεται η εντερική δραστηριότητα και ο μυϊκός τόνος. Παράλληλα αλλάζουν οι διαιτητικές συνήθειες ,με αποτέλεσμα τη δυσκοιλιότητα.

11. Προβλήματα του εντέρου ή του ορθού

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, για παράδειγμα, οδηγεί σε υποτονικές κινήσεις του εντέρου, καταπόνηση κατά τη διάρκεια των κενώσεων και κοιλιακή δυσφορία.

12. Ύπαρξη ασθενειών

Το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, η νόσος του Πάρκινσον και ο σακχαρώδης διαβήτης, μπορεί να οδηγήσουν σε συμπτώματα δυσκοιλιότητας.

Ποια τα συμπτώματά της;

Όπως σου ανέφερα, χαρακτηριστικό σύμπτωμα της δυσκοιλιότητας είναι οι λιγότερες από 3 αφοδεύσεις την εβδομάδα. Επειδή η συχνότητα αφόδευσης μπορεί να μην είναι το πιο αντικειμενικό κριτήριο, καθώς ο καθένας έχει διαφορετικές συνήθειες, άλλα ενδεικτικά συμπτώματα που θα σε βοηθήσουν να καταλάβεις αν είσαι δυσκοίλιος είναι τα παρακάτω.

Αργή και επίπονη αφόδευση, με κόπρανα σκληρά και αφυδατωμένα
Αίσθημα ατελούς κένωσης
Κράμπες στο στομάχι, αν και ο πόνος συνήθως δεν είναι οξύς
Φούσκωμα στο στομάχι και αέρια
Αίσθημα απόφραξης του ορθού
Αίσθημα πληρότητας, ακόμη και μετά την κένωση
Ανορεξία ή απώλεια βάρους.
Ναυτία
Αίσθηση γενικής αδιαθεσίας
Μικρή αιμορραγία από μια σχισμή γύρω από τον πρωκτό (εξωτερικά)

Υπάρχει λοιπόν περίπτωση να έχεις δυσκοιλιότητα ενώ επισκέπτεσαι συχνά την τουαλέτα;

Όπως φαίνεται και από τα παραπάνω συμπτώματα, μπορεί να είσαι δυσκοίλιος ακόμη κι αν πηγαίνεις κάθε μέρα τουαλέτα. Όταν καταβάλλεις μεγάλη και επίπονη προσπάθεια για να αφοδεύσεις, τα κόπρανά σου είναι σκληρά και δεν έχεις πλήρη κένωση, η δυσκοιλιότητα είναι εκεί αλλά με τη μορφή των ατελών κενώσεων.

Ποιες ομάδες είναι πιο επιρρεπείς;

Δυσκοιλιότητα μπορεί να προκληθεί τόσο σε ενηλίκους όσο και σε παιδιά, καθώς συνδέεται άμεσα με τη διατροφή και τη σωματική δραστηριότητα. Ωστόσο, κάποιες ομάδες του πληθυσμού φαίνεται να είναι πιο ευαίσθητες.

Ηλικιωμένοι 65 ετών και άνω: Οι ηλικιωμένοι συνήθως είναι λιγότερο σωματικά δραστήριοι, έχουν υποκείμενες ασθένειες και λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή.
Άτομα σε ακινησία: Ασθενείς που βρίσκονται στο κρεβάτι, συχνά παρουσιάζουν μειωμένες κενώσεις, καθώς η μειωμένη φυσική τους δραστηριότητα δε διευκολύνει τη λειτουργία του εντέρου.
Παχύσαρκοι: Οι παχύσαρκοι άνθρωποι συνήθως είναι σωματικά αδρανείς, ακολουθούν χαμηλής ποιότητας διατροφή, συνήθως φτωχή σε φυτικές ίνες.
Γυναίκες ή παιδιά: Οι γυναίκες έχουν πιο συχνά επεισόδια δυσκοιλιότητας, σχεδόν διπλάσια σε σχέση με τους άνδρες. Επιπλέον, τα παιδιά, συχνά εμφανίζουν δυσκοιλιότητα.
Έγκυες: Εξαιτίας της δράσης των ορμονών, του περιορισμού της άσκησης και της πίεσης που ασκεί η διαστελλόμενη μήτρα στο έντερο, οι έγκυες γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν δυσκοιλιότητα.
Ασθενείς με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου: Η δυσκοιλιότητα μπορεί να είναι το κυρίαρχο σύμπτωμα ή μπορεί να εναλλάσσεται με διάρροια. Οι κράμπες, τα αέρια και το φούσκωμα είναι, επίσης, συχνές καταστάσεις που αντιμετωπίζουν τα άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.

Διάγνωση

Πότε πρέπει να επισκεφτείς το γιατρό;

Οι περισσότεροι όταν διαπιστώνουν διαταραχές στην αφόδευση τους, αρχίζουν τη διάγνωση αλλά και τη θεραπεία μόνοι τους. Ένα πρώτο βήμα είναι η αλλαγή του διατροφολογίου τους.

Αρχίζουν οι αναζητήσεις στο google: “Τρόφιμα κατά της δυσκοιλιότητας” ή “ Τι να φάω για να πάω τουαλέτα”. Πιθανότατα είσαι κι εσύ ένας από αυτούς! Αν όμως τα πράγματα με τη διατροφή δε βελτιωθούν, πας στο κοντινότερο φαρμακείο για να προμηθευτείς κάποιο καθαρτικό. Καμία εξέλιξη και πάλι, οπότε ήρθε η ώρα να πας στο γιατρό.

Χωρίς να χρειαστεί να ακολουθήσεις αυτά τα βήματα, θα πρέπει να επισκεφτείς έναν γαστρεντερολόγο, όταν εμφανίζεις σοβαρότερα συμπτώματα, όπως:

Δεν έχεις καμία κένωση για λίγες μέρες ή και ολόκληρη εβδομάδα
Το πρόβλημα υποτροπιάζει και διαρκεί για περισσότερες από 3 εβδομάδες
Η δυσκοιλιότητα συνοδεύεται από πόνο
Έχεις αίμα στα κόπρανά σου
Έχεις κοιλιακό άλγος
Χάνεις βάρος ακούσια
Έχεις ξαφνικές αλλαγές στις κενώσεις σου
Έχεις κάποιο άλλο σύμπτωμα που σε ανησυχεί

Να θυμάσαι πως η δυσκοιλιότητα είναι μια κοινή κατάσταση που γενικά δεν είναι σοβαρή και συνήθως δεν διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, γι’ αυτό δε χρειάζεται να αγχωθείς από την πρώτη στιγμή.

Μόνο ένας μικρός αριθμός ασθενών με δυσκοιλιότητα έχει κάποιο πιο σοβαρό υποκείμενο ιατρικό πρόβλημα.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν χρειάζονται εκτενείς εξετάσεις για να διαγνωστεί η δυσκοιλιότητα. Συνήθως, σε ασθενείς με ήπια συμπτώματα, ο γιατρός το μόνο που χρειάζεται για να σου προτείνει την κατάλληλη θεραπεία είναι το ιατρικό ιστορικό και η φυσική εξέταση. Θα σου ζητήσει να περιγράψεις τα συμπτώματα σου αναλυτικά, θα σε ρωτήσει αν ακολουθείς κάποια φαρμακευτική αγωγή ή αν έχεις κάποιο άλλο νόσημα. Η φυσική εξέταση μπορεί να περιλαμβάνει μια δακτυλική εξέταση και σε ορισμένες περιπτώσεις εξετάσεις αίματος και θυρεοειδή.

Πιο εκτεταμένες εξετάσεις γίνονται σε περιπτώσεις σοβαρών συμπτωμάτων και εξαρτώνται από τη διάρκεια και τη σοβαρότητα της δυσκοιλιότητας, την ηλικία του ατόμου, αν υπάρχει αίμα στα κόπρανα, από τις πρόσφατες αλλαγές στις κενώσεις ή από την απώλεια βάρους.

Οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

Κολονοσκόπηση
Σιγμοειδοσκόπηση
Απεικονιστικό ακτινολογικό έλεγχο
Βαριούχο υποκλυσμό
Μελέτη διέλευσης παχέος εντέρου
Ορθοπρωκτική μανομετρία

Για να δεις τον πλήρες οδηγό κάνε κλικ εδώ.

Υγεία

Πώς να ξεκινήσετε ένα νέο πρόγραμμα άσκησης

Τα Curves προτείνουν:
Πώς να ξεκινήσετε ένα νέο πρόγραμμα άσκησης

Όταν πρόκειται να κάνετε ένα πρόγραμμα άσκησης να δουλέψει για εσάς, το κλειδί είναι η συνέπεια.
Πρέπει να επιλέξετε μια ρουτίνα γυμναστικής και ένα πρόγραμμα που μπορείτε να τηρήσετε
μακροπρόθεσμα. Θα χρειαστεί να κάνετε αλλαγές στον τρέχοντα τρόπο ζωής σας για να διασφαλίσετε ότι θα παραμείνετε συνεπείς στην άσκηση και το πρόγραμμα υγιεινής διατροφής σας. Αλλαγές σαν αυτές μπορεί να φαίνονται τρομακτικές—ειδικά αν είστε πολυάσχολη μητέρα με ήδη σφιχτό πρόγραμμα. Όμως, τα αποτελέσματα θα αξίζουν τον κόπο. Υπάρχουν τόσα πολλά σωματικά και ψυχικά οφέλη από την άσκηση που θα αρχίσετε να τα παρατηρείτε σχεδόν αμέσως. Με τα οφέλη της άσκησης κατά νου, εδώ είναι μερικοί τρόποι για να ενσωματώσετε μια νέα προπόνηση για ολόκληρο του σώμα στην εβδομαδιαία ρουτίνα σας.

Προγραμματίστε το ημερολόγιό σας
Κλείστε ραντεβού με τον εαυτό σας για να ολοκληρώσετε τη νέα σας ρουτίνα άσκησης και τις
προπονήσεις τουλάχιστον μία εβδομάδα νωρίτερα. Κλείνοντας τον εαυτό σας για 30 λεπτά προπόνησης
ολόκληρου του σώματος (σαν να είχατε ένα ραντεβού που δεν μπορείτε να ακυρώσετε) θα σας βοηθήσει να κάνετε αυτή τη νέα ρουτίνα συνήθεια γρήγορα. Αυτός είναι ο λόγος που τα Curves είναι ιδανικά για πολυάσχολες γυναίκες – οι προπονήσεις μας για ολόκληρο το σώμα διαρκούν μόλις 30 λεπτά και γυμνάζουν όλες τις κύριες μυϊκές ομάδες. Βρείτε ένα Curves κοντά στο σπίτι ή τη δουλειά σας για να κάνετε τις προπονήσεις πιο βολικές για εσάς.

Αποκτήστε τον κατάλληλο εξοπλισμό
Όταν ξεκινάτε ένα νέο πρόγραμμα άσκησης, είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι δεν δημιουργείτε
συνθήκες για τραυματισμούς και πόνο. Ακόμα και απλά πράγματα όπως το να φοράτε το λάθος είδος
αθλητικών παπουτσιών ή να επιλέγετε ρούχα που είναι πολύ στενά μπορεί να κάνουν δύσκολη την
προπόνηση και να σας εμποδίσουν να απολαύσετε τα οφέλη της άσκησης. Για να προστατευτείτε,
αφιερώστε χρόνο για να αγοράσετε τα σωστά είδη παπουτσιών, αθλητικών ρούχων και οποιωνδήποτε
αξεσουάρ χρειάζεστε για να κάνετε την προπόνηση ολόκληρου του σώματος με καλή υποστήριξη και
σωστή τεχνική.

Θέστε ρεαλιστικούς στόχους
Να είστε ρεαλίστριες σχετικά με το πόσο βάρος θέλετε να χάσετε, τι νούμερο ρούχα θέλετε να φοράτε ή
το επίπεδο ενέργειας που θέλετε να έχετε με αυτή τη νέα ρουτίνα προπόνησης ολόκληρου του σώματος. Ξεκινήστε αργά και παρακολουθήστε τα αποτελέσματά σας. Εάν νομίζετε ότι μπορείτε να πιέσετε περισσότερο τον εαυτό σας μετά από μερικές εβδομάδες, αυξήστε την ένταση της προπόνησης και συνεχίστε να γυμνάζεστε σύμφωνα με το πρόγραμμά σας. Η θέσπιση στόχων που είναι πολύ μακριά από την πραγματικότητα μπορεί να είναι απογοητευτική, οπότε θέστε μικρούς, εφικτούς στόχους και
προχωρήστε από εκεί.

Προγραμματίστε ημέρα ξεκούρασης
Αποφύγετε την εξάντληση από την προπόνηση όταν ξεκινάτε μια νέα προπόνηση ολόκληρου του
σώματος δίνοντας στον εαυτό σας αρκετό χρόνο για ξεκούραση. Αν το σώμα και το μυαλό σας δεν έχουν
την ευκαιρία να ξεκουραστούν και να ανακάμψουν από τη νέα ρουτίνα, όχι μόνο δεν θα αποκομίσετε τα
μέγιστα σωματικά και ψυχικά οφέλη της άσκησης, αλλά μπορεί να τραυματιστείτε. Αναγνωρίστε τα όριά
σας και προγραμματίστε το να γυμνάζεστε μόνο 3 μέρες την εβδομάδα αν μόλις ξεκινάτε. Αν είστε ήδη
πολύ δραστήριες, προγραμματίστε τουλάχιστον μία ολόκληρη ημέρα ξεκούρασης ώστε το σώμα σας να
μπορέσει να αναρρώσει.

Ακολουθήστε ένα υγιεινό πρόγραμμα διατροφής
Φροντίστε να τρώτε μια ποικιλία υγιεινών, ενεργειακών τροφών που υποστηρίζουν τη ρουτίνα
προπόνησής σας. Η μείωση υπερβολικών θερμίδων μπορεί να είναι επικίνδυνη και ίσως εμποδίσει να
αποκομίσετε τα μέγιστα από τις προπονήσεις ολόκληρου του σώματος. Σκεφτείτε να ρωτήσετε τον
προπονητή σας για το Πρόγραμμα Διατροφής Curves για να βεβαιωθείτε ότι η διατροφή σας υποστηρίζει τους νέους στόχους σας. Η προπόνηση γυναικών στα Curves είναι βολική, συνδυάζοντας ενδυνάμωση, καρδιοαναπνευστική άσκηση και διατάσεις – όλα μέσα σε μόλις 30 λεπτά – για να ενδυναμώσει ολόκληρο το σώμα σας. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα Curves και τις ολοκληρωμένες προπονήσεις που παρέχει ο Κύκλος των Curves επισκεφθείτε το Γιατί Curves .

Υγεία

Όλη η αλήθεια για τα ωάρια : Μύθοι και πραγματικότητα

Ο Γιάννης Πράπας, MD-PhD, καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας ΑΠΘ, μας εξηγεί πώς το μεγαλύτερο κύτταρο στο σώμα μας και το μόνο που μπορεί να γίνει ορατό χωρίς μικροσκόπιο , το ωάριο, είναι απαραίτητο για την αρχή μιας νέας ζωής.

Το ωάριο είναι ένα από τα πολυτιμότερα κύτταρα του γυναικείου οργανισμού και
βρίσκεται στην ωοθήκη από τη στιγμή της δημιουργίας του, κατά την εμβρυική ζωή
της γυναίκας, μέχρι την ημέρα της ωοθυλακιορρηξίας ή της ατρησίας (καταστροφής)
του. Δυστυχώς, οι γνώσεις των γυναικών για τις ωοθήκες τους και τα ωάρια ιστορικά
ήταν και παραμένουν περιορισμένες και προέρχονταν από τις προφορικές συζητήσεις
με τις μεγαλύτερης ηλικίας γυναίκες, δεδομένου ότι το μάθημα της σεξουαλικής
διαπαιδαγώγησης ήταν ταμπού και απουσίαζε παντελώς από τη διδακτέα ύλη του
σχολείου.

Η δημιουργία των ωαρίων
Τα ωάρια στις γυναίκες δημιουργούνται όταν είναι στην κοιλιά της μητέρας τους (3ος
-7ος μήνας κύησης). Την περίοδο αυτή δημιουργούνται 5-7 εκατομμύρια ωάρια. Στη
συνέχεια, ο οργανισμός σταδιακά απορρίπτει αυτά που δε θεωρεί καλής ποιότητας,
ώστε την ημέρα της γέννησής τους οι γυναίκες να έχουν στις ωοθήκες (θήκες αυγών)
τους περίπου 1 εκατομμύριο ωάρια. Έκτοτε, και σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους, οι
γυναίκες δεν μπορούν να δημιουργήσουν καινούρια ωάρια, ενώ σταθερά
καταναλώνουν κάθε μήνα περίπου 1.000. Από αυτά τα 1.000 ωάρια, στη διάρκεια της
αναπαραγωγικής ηλικίας μπορεί να ωριμάσουν και να δώσουν εγκυμοσύνη μόνο 1-2
σε κάθε κύκλο. Όλα τα υπόλοιπα υφίστανται ατρησία και εκφυλίζονται. Η διαδικασία
αυτή είναι μη αναστρέψιμη και γενετικά προκαθορισμένη από γονίδιο που βρίσκεται
στο χρωμόσωμα Χ. Έτσι, την ημέρα της εμμηναρχής (όταν αρχίζει η περίοδος) στις
ωοθήκες των γυναικών έχουν μείνει περίπου 450 χιλιάδες ωάρια τα οποία θα
καταναλωθούν σε 450 εμμηνορρυσιακούς κύκλους. Η μόνη περίοδος που εικάζεται
ότι δεν καταναλώνονται μαζικά ωάρια είναι η περίοδος της εγκυμοσύνης. Από τα
παραπάνω δεδομένα γίνεται αντιληπτό, ότι η αναπαραγωγική ηλικία της γυναίκας
διαρκεί μέχρι τα 43 χρόνια της, ενώ για κάθε προηγηθείσα τελειόμηνη κύηση κερδίζει
έναν επιπλέον χρόνο γονιμότητας. Έτσι, στο βιβλίο Guiness αναφέρεται μία Ινδιάνα
που έμεινε έγκυος στην ηλικία των 64 χρόνων, πλην, όμως, είχε ήδη γεννήσει 29
παιδιά. Ωάρια στην ωοθήκη (1.000-2.000) μπορεί να υπάρχουν και στη διάρκεια της
εμμηνόπαυσης, όμως δεν είναι λειτουργικά, είναι κακής ποιότητας και δεν απαντούν
στις ορμόνες.

Υπάρχει πάντα δυνατότητα θεραπευτικής υποβοήθησης
Το ωάριο είναι από τα μεγαλύτερα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού,
δημιουργείται στην εμβρυική ηλικία και αποθηκεύεται στην ωοθήκη σε άωρη μορφή
μέχρι τη στιγμή της έναρξης ωρίμανσης και κατανάλωσης που καθορίζεται από τις
ορμόνες του εγκεφάλου. Η δημιουργία όλων των ωαρίων πριν από τη γέννηση και η
αποθήκευσή τους στην ωοθήκη προσφέρουν το πλεονέκτημα πως οτιδήποτε συμβεί
στη ζωή της γυναίκας (ασθένειες, φυσικά φαινόμενα κ.λπ.), πλην χειρουργικής
επέμβασης, τα ωάρια δεν επηρεάζονται και υπάρχει δυνατότητα θεραπευτικής υποβοήθησης σε περίπτωση προβλήματος. Αντίθετα, το μειονέκτημα είναι ότι όταν
αυτά καταναλωθούν, δεν υπάρχει καμία δυνατότητα δημιουργίας νέων.

Πότε αρχίζει να μειώνεται η ποιότητα των ωαρίων
Αναμφισβήτητα, η ηλικία δείχνει την ποιότητα των ωαρίων. Όσο μεγαλύτερη η
ηλικία τόσο αυξάνει το ποσοστό κακής ποιότητας των ωαρίων που υπάρχουν στις
ωοθήκες. Για παράδειγμα αναφέρεται ότι, εάν μία ωοθήκη έχει 100 ωάρια και η
ηλικία της γυναίκας είναι 27 ετών (pick γονιμότητας), τότε θεωρούμε ότι τα 70 από
αυτά (δηλαδή το 70%) είναι καλής ποιότητας. Αντίθετα, στα 100 ωάρια γυναίκας
ηλικίας 40 ετών, το ποσοστό καλής ποιότητας πέφτει στο 20%-30%. Η ποσοστιαία
πτώση της ποιότητας των ωαρίων αρχίζει ελαφρά από την ηλικία των 30 χρόνων,
επιδεινώνεται μετά τα 35 και είναι απότομη μετά τα 40.

Που οφείλεται η μείωση της ποιότητας των ωαρίων
«Δύο είναι οι επικρατέστερες θεωρίες γι’ αυτό» εξηγεί ο καθηγητής μαιευτικής-
γυναικολογίας ΑΠΘ Γιάννης Πράπας, MD-PhD και συνεχίζει: Η πρώτη θεωρεί ότι τα
προβληματικά ωάρια είναι από τη γέννησή τους προβληματικά, ωριμάζουν πιο
δύσκολα, γενετικά είναι αμφίβολης ικανότητας (αποβολές) και ο οργανισμός δεν τα
χρησιμοποιεί, επειδή αρχικά προτιμά τα καλής ποιότητας, τα οποία ωριμάζουν πιο
εύκολα, με μικρότερες δόσεις ορμονών και είναι γενετικά ασφαλή. Η άλλη άποψη
αφορά στο ότι με την πάροδο του χρόνου ο μεταβολισμός των κυττάρων που θρέφουν
τα ωάρια (κοκκώδη κύτταρα, κύτταρα διαφανούς ζώνης κ.λπ.) αλλοιώνεται αρνητικά
και σε συνδυασμό με τις επίκτητες μεταλλάξεις που συμβαίνουν de facto στη ζωή του
ανθρώπου οδηγεί στην πτώση της ποιότητα των ωαρίων.»

Οι παράγοντες μέτρησης
Ο κανόνας της διερεύνησης θεωρεί ότι η ορμόνη AMH (Antimullerian Hormone),
που ελέγχεται στο αίμα μας, δείχνει την ποσότητα των ωαρίων που υπάρχουν στις
ωοθήκες, ενώ η ηλικία της γυναίκας μας δείχνει την ποιότητά τους

Οι κανόνες της γονιμότητας
Χρονικά η πιθανότητα επίτευξης εγκυμοσύνης εξαρτάται από την ημέρα της
ωοθυλακιορρηξίας και τη συνύπαρξη σπερματοζωαρίων εντός των σαλπίγγων. Το
ωάριο από τη στιγμή της ωοθυλακιορρηξίας και την είσοδό του στη σάλπιγγα είναι
διαθέσιμο προς γονιμοποίηση από το σπερματοζωάριο. Η διαθεσιμότητα αυτή
διαρκεί περίπου 6-8 ώρες και στη συνέχεια κλείνει τις πύλες εισόδου. Αντίθετα, το
σπερματοζωάριο διατηρεί τη γονιμοποιητική του ικανότητα μέχρι 96 ώρες. Κατά
συνέπεια, όπως και στη ζωή, το σπερματοζωάριο είναι αυτό που περιμένει για πολλές
ώρες σε “επιφυλακή’’, ώστε να διεισδύσει εντός του ωαρίου. Έτσι, σε όλες τις
μεθόδους γονιμοποίησης (σεξουαλική επαφή, σπερματέγχυση, εξωσωματική
γονιμοποίηση) το 6ωρο διαθεσιμότητας του ωαρίου πρέπει να λαμβάνεται υπόψη.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, ο κανόνας της συχνότητας σεξουαλικών επαφών για
την επίτευξη εγκυμοσύνης είναι από τη 10η έως την 20ή ημέρα του κύκλου, μία
επαφή ανά τριήμερο. Με τον τρόπο αυτόν, είμαστε σίγουροι ότι όταν εμφανιστεί η
διαθεσιμότητα του ωαρίου, θα υπάρχουν κινητά σπερματοζωάρια στη σάλπιγγα ικανά να
γονιμοποιήσουν το πιθανά καλό ωάριο.

Σε ποια ηλικία πρέπει να καταψύχονται τα ωάρια;
Η κατάψυξη ωαρίων θεωρείται πλέον επέμβαση ρουτίνας, ενώ η κατάψυξη
ωοθηκικού ιστού είναι μέθοδος σε ερευνητική φάση. Βάσει της ελληνικής
νομοθεσίας η διατήρηση και χρήση των κατεψυγμένων ωαρίων επιτρέπεται μέχρι την
ηλικία των 54 χρόνων. Έτσι, με τη μέθοδο της κατάψυξης των ωαρίων υπάρχει η
δυνατότητα τεκνοποίησης μέχρι αυτή την ηλικία, δεδομένου ότι η δυνατότητα της
μήτρας να κυοφορήσει δεν επηρεάζεται από την ηλικία της γυναίκας.
Για την κατάψυξη των ωαρίων η καλύτερη περίοδος είναι η ηλικία κάτω των
35 ετών και η γυναίκα πρέπει να υποβληθεί σε εξωσωματική γονιμοποίηση για τη
λήψη τους. Τα ωάρια που συλλέγονται υποβάλλονται σε ειδική επεξεργασία
κατάψυξης, η οποία ονομάζεται υαλοποίηση (vitrification). Η μέθοδος αυτή που
άρχισε να εφαρμόζεται στην Ελλάδα από τις αρχές του 2004, από την ομάδα του
Κέντρου Εξωσωματικής Γονιμοποίησης IAKENTRO, έχει το προτέρημα ότι η
επιβίωση των καταψυχθέντων ωαρίων κατά την απόψυξη ξεπερνά το 96%, ενώ τα
ποσοστά επίτευξης εγκυμοσύνης είναι παρόμοια με τα αντίστοιχα των φρέσκων
ωαρίων, μας εξηγεί ο καθηγητής μαιευτικής-γυναικολογίας ΑΠΘ Γιάννης Πράπας,
MD-PhD.

Αυξημένες οι πιθανότητες για επίτευξη της εγκυμοσύνης
Από τα στατιστικά μας, και αντίστοιχα άλλων μεγάλων κέντρων της Ευρώπης και
της Αμερικής, φαίνεται ότι μία γυναίκα μέχρι 35 ετών εάν συλλέξει με τη μέθοδο της
εξωσωματικής και καταψύξει 18-20 ωάρια, έχει πιθανότητες μελλοντικής επίτευξης
εγκυμοσύνης 75%-80%, που είναι αντίστοιχες με ό,τι συμβαίνει στη φύση. Ο αριθμός
αυτός των ωαρίων μπορεί να επιτευχθεί με μία προσπάθεια εξωσωματικής
γονιμοποίησης ή σε ορισμένες περιπτώσεις με δύο. Δεν υπάρχουν πολλά δεδομένα
για γυναίκες που κάνουν κατάψυξη σε ηλικίες μεγαλύτερες των 35 ετών, πλην όμως,
τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά σε όσες κάνουν κατάψυξη ωαρίων σε ηλικία
άνω των 40 ετών, λέει ο Καθηγητής.
Βάσει των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών των τελευταίων ετών, όσες δεν έχουν
αποκτήσει παιδί μέχρι την ηλικία των 32 ετών θα πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται
σοβαρά την κατάψυξη ωαρίων, ώστε να διατηρήσουν ακέραιες τις πιθανότητες
επίτευξης εγκυμοσύνης. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο που Εταιρείες-κολοσσοί (Amazon
και Google) προσφέρουν ως bonus δωρεάν στις υπαλλήλους τους 2-3 κύκλους
εξωσωματικής γονιμοποίησης για κατάψυξη των ωαρίων τους.

Ιωάννης Πράπας Καθηγητής Γυναικολογίας και Μαιευτικής ΑΠΘ

Ομορφιά

Πως να περιποιηθούμε το δέρμα μας μετά το καλοκαίρι; Δώστε στο δέρμα σας την υγρασία που του έχει λείψει για να το δείτε και πάλι ελαστικό και ζωντανό!

Το καλοκαίρι πέρασε και κρατάμε τις όμορφες αναμνήσεις των διακοπών. Ήρθε όμως η ώρα να διώξουμε τα σημάδια που άφησαν στο πρόσωπο μας η εκτεταμένη έκθεση στον ήλιο, στις υψηλές θερινές θερμοκρασίες και το θαλασσινό νερό. Ενδεικτικά το δέρμα μας μπορεί να εμφανίσει σημάδια αφυδάτωσης, θαμπάδες , πανάδες ακόμα και ακμή σε ορισμένες περιπτώσεις.

Στην ξενοιασιά του καλοκαιριού συνηθίζουμε να παραλείπουμε την ρουτίνα περιποίησης μας και να μην δίνουμε την δέουσα προσοχή στο δέρμα μας. Έτσι με την επιστροφή θα πρέπει πρώτα να κάνουμε κάποια επιπρόσθετα στάδια περιποίησης , να επαναφέρουμε την επιδερμίδα μας και μετά να συνεχίσουμε με την ρουτίνα μας.

Θα πρέπει να δεχθούμε κάποιες θεραπείες περιποίησης σε ένα κέντρο αισθητικής, αλλά ταυτόχρονα να κάνουμε και σωστή χρήση καλλυντικών στο σπίτι, πάντα συνδυαστικά.

Το πιο σύνηθες είναι να χρειαστούμε ενυδάτωση. Η παρατεταμένη έκθεσή μας σε υψηλές θερμοκρασίες, στον ήλιο αλλά και στα μελτέμια του Αυγούστου, προκαλεί αφυδάτωση και θαμπάδες. Υπάρχει ένα μεγάλο εύρος θεραπειών που ενυδατώνουν βαθιά το δέρμα. Η μεσοθεραπεία και οι υπέρηχοι είναι οι πιο διαδεδομένες και πιο δραστικές.

Για πιο καλό αποτέλεσμα μια θεραπεία ενυδάτωσης θα μπορούσε να συνδυαστεί με βαθύ καθαρισμό ή με υδροδερμοαπόξεση, δερμοαπόξεση με διαμάντι κ.α. Η απολέπιση θα βοηθήσει να απομακρυνθούν οι ρύποι και τα νεκρά κύτταρα της επιδερμίδας. Το δέρμα μας πρέπει να παραμένει πάντα καθαρό , να μπορεί να αναπνέει και να δεχθεί και πιο εύκολα τα συστατικά από όποια καλλυντικά προϊόντα κι αν εφαρμόσουμε.

Για τις πανάδες υπάρχουν πιο δραστικές θεραπείες όπως το φυτικό και τα peelings ΑΗΑs , ΒΗΑs. Η πιο βαθιά απολέπιση καταπολέμα τις λεπτές γραμμές και ρυτίδες, βοηθά και στην απομάκρυνση των πανάδων και δυσχρωμιών που αφήνει πίσω της η μελανίνη που παράγεται κατά την έκθεσή μας στην ηλιακή ακτινοβολία.

Για την φροντίδα στο σπίτι θα πρέπει να επιλέξουμε μια δυνατή ενυδατική κρέμα ή ορό με υψηλή συγκέντρωση σε ενυδατικούς παράγοντες όπως το υαλουρονικό. Δώστε στο δέρμα σας την υγρασία που του έχει λείψει για να το δείτε και πάλι ελαστικό και ζωντανό.

Η γνωστή σε όλους μας για την αντιοξειδωτική της δράση βιταμίνη C είναι must για το φθινόπωρο, αφού θα βοηθήσει να διώξουμε τις πανάδες και την θαμπάδα από το πρόσωπο μας.

Τέλος η ρετινόλη, που συνήθως την διακόπτουμε τους καλοκαιρινούς μήνες, θα πρέπει να επιστρέψει στην βραδινή μας ρουτίνα. Θα βοηθήσει στην αναγέννηση των κυττάρων και την παραγωγή κολλαγόνου.

Παναγιώτα Μαθιουδάκη, Αισθητικός – Κοσμητολόγος

και Μαρία Νίκου , Αισθητικός – Κοσμητολόγος

Laserskin Solutions (Αθήνα, Τρίκαλα)