Υγεία
«Κάνω δίαιτα, θα πάρω μια σαλάτα»
Είτε πρόκειται να ετοιμάσεις το μεσημεριανό σου γεύμα, είτε να δημιουργήσεις το καλοκαιρινό σου δείπνο χωρίς όμως να «χάσεις» πολύ χρόνο στη κουζίνα, μια μεγάλη σαλάτα μπορεί να είναι το πιο υγιεινό γεύμα της ημέρας σου. Είναι έτσι;
Όλες οι σαλάτες είναι θρεπτικές;
Φτιάχνοντας ωστόσο μια σαλάτα στο σπίτι , είτε επιλέγοντας μια σαλάτα εκτός σπιτιού, πιστεύοντας πως είναι η πιο υγιεινή επιλογή και θεωρώντας ότι θα σε χορτάσει χωρίς να σε παχύνει, μπορεί τελικά να «σαμποτάρεις» την διατροφή σου και να δεις την ζυγαριά να παίρνει την ανηφόρα.
Εάν λείπουν ορισμένα βασικά συστατικά, τότε η σαλάτα μπορεί να μοιάζει με ένα μπολ «μασώμενου» νερού, το οποίο θα αφήσει το στομάχι σου να γουργουρίζει μετά από 45 λεπτά. Αν μάλιστα περιέχει πάρα πολλά θερμιδογόνα συστατικά, χαμηλής όμως διατροφικής αξίας, μπορούν να μετατρέψουν μια σαλάτα σε θερμδική βόμβα.
Γιατί τα έκανες Σαλάτα;
Η σαλάτα αποτελεί μια πολύ χορταστική και υγιεινή επιλογή. Γιατί όμως πολλές φορές λέμε τη φράση «τα έκανες σαλάτα»; Μήπως τελικά παίζουν πολλοί παράμετροι ρόλο στο αν μια σαλάτα είναι υγιεινή και ολιγοθερμιδική; Σε αυτό το ερώτημα κλήθηκα να απαντήσω στη ραδιοφωνική εκπομπή του ΑΝΤ1 97,2 Fm.
Παρόλο που τα λαχανικά έχουν ελάχιστες θερμίδες, τα υπόλοιπα υλικά που περιέχονται σε ορισμένες σαλάτες, όπως τα αλλαντικά, οι ξηροί καρποί, τα ζυμαρικά, τα κρουτόν και οι διάφορες σος, αυξάνουν την θερμιδική τους αξία και τις καθιστούν επιζήμιες ακόμα και για την υγεία, λόγω της μεγάλης περιεκτικότητάς τους σε αλάτι και σε λιπαρά.
Σύμφωνα με έρευνες, 1 ισοδύναμο σαλάτας ή φρούτου την ημέρα μειώνει κατά 4% τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου.
Άρα, πρέπει να καταναλώνουμε σε καθημερινή βάση σαλάτες- με προσοχή όμως στα συστατικά της. Ανάλογα με τα υλικά που βάζουμε σε μια σαλάτα, μπορούμε να την κάνουμε υγιεινή και ελαφριά ή παχυντική. Η προσθήκη, για παράδειγμα, 2 κ.σ ελαιολάδου είναι μια καλή ποσότητα. Ποιος από εσάς όμως μετράει το ελαιόλαδο που βάζει στη σαλάτα του; Το λάθος που κάνουμε είναι ότι ξεφεύγουμε στο μέγεθος της μερίδας στα υλικά που προσθέτουμε στις σαλάτες κυρίως των παχυντικών τροφίμων όπως τα τυριά, το ελαιόλαδο, η μαγιονέζα και το μπέικον.
Ο βασικός κανόνας που πρέπει να έχεις στο μυαλό σου για μια ισορροπημένη διατροφή είναι ότι δεν πρέπει να ξεπερνάς την κατανάλωση 6 γραμμαρίων αλατιού, 20 γραμμαρίων κορεσμένων λιπαρών και 50 γραμμαρίων ζάχαρης ημερησίως
6 Βήματα για να δημιουργήσεις την πιο Θρεπτική Σαλάτα
Εδώ λοιπόν θα βρεις τα 6 βήματα για να μπορέσεις εύκολα να δημιουργήσεις την τέλεια σαλάτα, αναλυτικά! Αυτή θα σου προσφέρει πολλά διατροφικά οφέλη, χωρίς όμως να παρέχει πάρα πολλές θερμίδες, ενώ παράλληλα θα σε κρατήσει χορτάτο μέχρι το επόμενο γεύμα.
Βήμα 1ο: Δημιούργησε μια καλή βάση
Δε χρειάζεται απαραιτήτως να προσθέσεις στη σαλάτα σου υπερβολικά πολλά φυλλώδη λαχανικά, αλλά κι αν το κάνεις, βεβαιώσου ότι αυτά κάνουν τη σωστή δουλειά. Εκτός από το μαρούλι, που βρίσκεται πανταχού παρόν, μπορείς να ανακατέψεις μερικές πιο θρεπτικές επιλογές, όπως είναι η ρόκα, το σπανάκι ή ακόμα και μια χούφτα βασιλικού, μέντας ή άλλα φρέσκα βότανα.
Βήμα 2ο: Κάνε τη σαλάτα σου πολύχρωμη
Στη συνέχεια, πρόσθεσε μια ποικιλία από πολύχρωμα λαχανικά. Τα αγγούρια και τα ραπανάκια είναι εξαιρετικά χρήσιμα λόγω υφής (αρκετά τραγανά) αλλά και γεύσης. Παράλληλα όμως για να αυξήσεις πραγματικά τη θρεπτική αξία της σαλάτας σου, μπορείς να προσθέσεις καρότα, κόκκινες ή/και πορτοκαλί πιπεριές, ντομάτες, κρεμμύδια, μανιτάρια, ή ακόμα και κουνουπίδι.
Μπορείς επίσης να προσθέσεις και μαγειρεμένα λαχανικά, όπως αυτά που έχουν απομείνει από προηγούμενό σου γεύμα, όπως για παράδειγμα μπορεί να είναι τα σπαράγγια ή το μπρόκολο στον ατμό.
Τα φρούτα, όπως τα μούρα, το πορτοκάλι, το ρόδι και το ακτινίδιο ταιριάζουν επίσης υπέροχα με τη σαλάτα. Μάλιστα, το σπανάκι με τα μούρα κάνουν ένα πολύ ωραίο «ζευγάρωμα γεύσεων»
Βήμα 3ο: Ενίσχυσε τα θρεπτικά συστατικά της σαλάτας
Τα λαχανικά που χρησιμοποιούνται κυρίως για σαλάτα, τείνουν να είναι υψηλά σε καροτενοειδή, μια οικογένεια αντιοξειδωτικών ουσιών που καταπολεμούν τον καρκίνο, προστατεύουν τα μάτια ενώ μπορούν ακόμα να βοηθήσουν και στην προστασία από την άνοια. Το σώμα σου μπορεί επίσης να μετατρέψει τα καροτενοειδή σε βιταίνη Α, μια θρεπτική ουσία που περίπου το 40% από εμάς δε λαμβάνουμε στη συνιστώμενη δοσολογία της.
Η συχνότερη κατανάλωση σαλάτας σίγουρα θα αυξήσει την πρόσληψη καροτενοειδών. Όμως υπάρχει ένα άλλο συστατικό – κλειδί που μπορείς να προσθέσεις στη σαλάτα σου, το οποίο μπορεί να ενισχύσει την απορρόφηση των καροτενοειδών, καθώς και την ικανότητάς σου να τα μετατρέψεις σε βιταμίνη Α.
Έρευνες δείχνουν ότι η προσθήκη αβοκάντο στη σαλάτα μπορεί να τριπλασιάσει ή ακόμα και να τετραπλασιάσει την απορρόφηση των καροτενοειδών από τα υπόλοιπα λαχανικά της σαλάτας και επίσης να ενισχύσει τη μετατροπή τους σε βιταμίνη Α
Μελέτες έχουν επίσης βρει ότι η προσθήκη μισού αβοκάντου στη σαλάτα είναι πιθανό να μειώσει την επιθυμία σου για φαγητό τις επόμενες ώρες και να μειώσει τον αριθμό των θερμίδων που θα καταναλώσεις στο επόμενο γεύμα σου. Αυτό είναι ένα πολύ ωραίο κόλπο. Όμως, περίμενε, δε φτιάξαμε ακόμα την τέλεια σαλάτα.
Βήμα 4ο: Δυνάμωσέ την
Η σαλάτα μας, μέχρι στιγμής διαθέτει πολλά λαχανικά, φρούτα, και υγιή λίπη πλούσια σε θρεπτικά συστατικά αλλά όχι πολλή πρωτεϊνη – και ένα γεύμα χωρίς πρωτεϊνες είναι μια χαμένη ευκαιρία να δημιουργηθεί και να διατηρηθεί ο πολύ σημαντικός άπαχος μυϊκός ιστός στο σώμα μας. Η προσθήκη πρωτεϊνης θα σε βοηθήσει να μείνεις χορτάτος αλλά και να αποφύγεις την πείνα στο επόμενο χρονικό διάστημα.
Πρόσθεσε στη σαλάτα σου μια πηγή πρωτεϊνης, όπως για παράδειγμα δυο βρασμένα αυγά, λίγο τυρί φέτα ή τυρί cottage, 1 κονσέρβα τόνου ή λίγο σολομό ή κοτόπουλο, γαλοπούλα, ψάρι, κρέας. Η προσθήκη tofu ή ταχίνι είναι καλές εναλλακτικές λύσεις για τους vegan. Τα φασόλια, οι μαγειρεμένες φακές και γενικότερα τα όσπρια μπορούν επίσης να ενισχύσουν με φυτικές πρωτεϊνες τη σαλάτα σου, ενώ παράλληλα θα σε εφοδιάσουν με τις πολύτιμες φυτικές τους ίνες.
Βήμα 5ο: Κάνε την πιο ισχυρή
Ανάλογα με την όρεξη, το επίπεδο δραστηριότητάς σου και τον υπολογισμό των θερμίδων σου, μπορείς επίσης να προσθέσεις και μερικά τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά.
Εκτός από τα φασόλια και τα όσπρια που μόλις ανέφερα, μπορείς επίσης να συμπεριλάβεις ψητή γλυκοπατάτα, ρίζες λαχανικών ή/και μαγειρεμένα δημητριακά όπως είναι η κινόα ή το πλιγούρι (όπως θα έχεις καταλάβει, οι σαλάτες είναι μια καλή ευκαιρία να χρησιμοποιήσεις όλα τα αποφάγια -leftovers- σου)!
Bήμα 6ο: Πρόσθεσε το dressing
Ήρθε η ώρα να τα προσθέσεις όλα μαζί και τελευαίο έμεινε το dressing. Προσωπικά, προτιμώ τις σάλτσες τύπου βινεγκρέτ (vinaigrette) συγκριτικά με τις κρεμώδεις για πολλούς και διάφορους λόγους.
Κατ’ αρχάς, μια πιο ελαφριά σάλτσα επιτρέπει τη λάμψη των συστατικών της σαλάτας σου. Εάν η σαλάτα σου περιέχει ένα σωρό μαλακό μαρούλι και μια – δυο φέτες αγγούρι, τότε μπορώ να καταλάβω τους λόγους που θα σε προσελκύσει μια πιο κρεμώδης σάλτσα. Μόλις αρχίσεις όμως να δημιουργείς καλύτερες ποιοτικά σαλάτες, τότε μπορεί να διαπιστώσεις ότι δεν είσαι τόσο εξαρτημένος/η από το dressing για να πυροδοτήσεις τη γεύση της!
Ο δεύτερος λόγος που προτιμώ τις σάλτσες βινεγκρέτ είναι ότι χρειάζεσαι συνήθως λιγότερο dressing, το οποίο αυτομάτως μειώνει και τις περίσσιες θερμίδες. Η πιο λεπτόρευστη υφή τους διευκολύνει τη διανομή της σάλτσας ομοιόμορφα σε όλα τα συστατικά.
Εδώ θα βρεις πολύ γευστικές και θρεπτικές σαλάτες: https://www.mednutrition.gr/portal/syntages/salates
Συχνές επιλογές σε σαλάτα στα εστιατόρια
Το μεγαλύτερο ποσοστό ανθρώπων που κάνουν δίαιτα όταν γευματίζουν έξω, προτιμούν την κατανάλωση κάποιας σαλάτας με την ιδέα ότι είναι η πιο διαιτητική επιλογή. Αυτό όμως είναι λάθος. Οι επιστήμονες προειδοποιούν πως υπάρχουν σαλάτες που δεν είναι τόσο αθώες. Πέρα λοιπόν από τη σαλάτα που μπορείτε να δημιουργήσετε στο σπίτι σας, σας παραθέτουμε και σαλάτες που μπορείτε να βρείτε έξω με ορισμένες αντικαταστάσεις που βελτιώσουν αρκετά το διατροφικό προφίλ τους!
Σαλάτα του σεφ
Η σαλάτα του σεφ, η οποία κατά προσέγγιση περιέχει: 2 γραμμάρια αλάτι, 25 γραμμάρια λιπαρά, 3 γραμμάρια ζάχαρη και η θερμιδική της αξία υπολογίζεται σε 400 θερμίδες περίπου. Δυστυχώς σε εστιατόριο δεν μπορείτε να βρείτε σαλάτα του σέφ που να περιέχει τυρί ή σος με λίγα λιπαρά, συνήθως οι σαλάτες αυτές περιέχουν λιπάρα κίτρινα τυριά, ζαμπόν και μαγιονέζα, συστατικά που ανεβάζουν τα λιπαρά αλλά και τις θερμίδες που λαμβάνετε. Έτσι, το λίπος που περιέχει το γεύμα αυτό ξεπερνά ένα απλό σάντουιτς με μαγιονέζα.
Σαλάτα του Καίσαρα
Η σαλάτα του Καίσαρα, η οποία κατά προσέγγιση περιέχει 2,5 γραμμάρια αλάτι, 19 γραμμάρια λιπαρά, ελάχιστη ζάχαρη και η θερμιδική της αξία υπολογίζεται σε 300 θερμίδες περίπου. Τα κρουτόν και η παχυντική σος στη σαλάτα του Καίσαρα θα γεμίσουν το διαιτολόγιο σας με λιπαρά. Η σαλάτα αυτή θα αποτελέσει καλή επιλογή, αν το κοτόπουλο είναι από το στήθος και βραστό και στη θέση της σος να μπει μια υγιεινή σος με 2 κουταλιές ξίδι μπαλσάμικο, 1 κουταλάκι μουστάρδα, 1 κουταλιά λάδι και λίγο αποξηραμένο σκόρδο.
Σαλάτα ζυμαρικών
Η σαλάτα ζυμαρικών με πέστο και κοτόπουλο, η οποία κατά προσέγγιση περιέχει 4 γραμμάρια αλάτι, 30 γραμμάρια λιπαρά, 1,5 γραμμάρια ζάχαρη και η θερμιδική της αξία υπολογίζεται σε 500 θερμίδες περίπου. Γενικά οι έτοιμες σαλάτες ζυμαρικών περιέχουν ποικιλία υλικών. Οι περισσότερες περιέχουν μεγάλες ποσότητες λαδιού, παρμεζάνας και μαγιονέζας. Επίσης, το πέστο από μόνο του, ανεβάζει τα λιπαρά στα ύψη ενώ τα ζυμαρικά είναι συνήθως λευκά και όχι ολικής άλεσης. Είναι προτιμότερο να φτιάξετε τη δική σας σαλάτα με ζυμαρικά ολικής άλεσης πλούσια σε φυτικές ίνες, μαγιονέζα λάιτ ή σπιτικό πέστο.
Από τα παραπάνω μπορείτε να συμπεράνετε ότι προκειμένου να καταφύγετε σε μια τέτοια σαλάτα, είναι προτιμότερο να έχετε οργανωθεί από το σπίτι σας και να έχετε την σαλάτα της επιλογής σας σε μια πολύ υγιεινότερη εκδοχή, από αυτήν που θα σας σέρβιραν σε κάποιο εστιατόριο. Αν δεν σας εξυπηρετεί κάτι τέτοιο, τότε καλό θα ήταν να καταφύγετε σε μια πιο απλή επιλογή σαλάτας όπως:
- Χωριάτικη σαλάτα
- Ντάκο με παξιμάδι ολικής, τομάτα και ανθότυρο
- Σαλάτα εποχής (μαρούλι, λάχανο, καρότο, λόλα, ρόκα, κ. ά.)
Αν πάλι δεν σας ικανοποιεί μια τέτοια επιλογή, τότε είναι προτιμότερο να επιλέξετε να καταναλώσετε μια μερίδα άπαχο κρέας σχάρας (κοτόπουλο, γαλοπούλα ή ψάρι) και αντί για τηγανητές πατάτες και ρύζι, να ζητήσετε ως συνοδευτικό βραστά λαχανικά.
Το μέγεθος της σαλάτας σου… μετράει
Καθώς δημιουργήσεις τη σαλάτα σου, έχε κατά νου ότι ενώ τα λαχανικά είναι πολύ χαμηλά σε θερμίδες, το αβοκάντο, το τυρί, τα αυγά, το κρέας, τα φασόλια και οι σπόροι είναι πολύ πιο πυκνοί θερμιδικά. Όσο περισσότερα συστατικά προσθέτεις στη σαλάτα σου, τόσο λιγότερο χρειάζεστε από το κάθε ένα. Κατά κανόνα, αυτά τα πιο πυκνά συστατικά σε θερμίδες είναι καλό να μην ξεπερνάνε σε όγκο περίπου 1 φλιτζάνι (250g) από τη σαλάτας σου.
Υγεία
Πώς να ξεκινήσετε ένα νέο πρόγραμμα άσκησης
Τα Curves προτείνουν:
Πώς να ξεκινήσετε ένα νέο πρόγραμμα άσκησης
Όταν πρόκειται να κάνετε ένα πρόγραμμα άσκησης να δουλέψει για εσάς, το κλειδί είναι η συνέπεια.
Πρέπει να επιλέξετε μια ρουτίνα γυμναστικής και ένα πρόγραμμα που μπορείτε να τηρήσετε
μακροπρόθεσμα. Θα χρειαστεί να κάνετε αλλαγές στον τρέχοντα τρόπο ζωής σας για να διασφαλίσετε ότι θα παραμείνετε συνεπείς στην άσκηση και το πρόγραμμα υγιεινής διατροφής σας. Αλλαγές σαν αυτές μπορεί να φαίνονται τρομακτικές—ειδικά αν είστε πολυάσχολη μητέρα με ήδη σφιχτό πρόγραμμα. Όμως, τα αποτελέσματα θα αξίζουν τον κόπο. Υπάρχουν τόσα πολλά σωματικά και ψυχικά οφέλη από την άσκηση που θα αρχίσετε να τα παρατηρείτε σχεδόν αμέσως. Με τα οφέλη της άσκησης κατά νου, εδώ είναι μερικοί τρόποι για να ενσωματώσετε μια νέα προπόνηση για ολόκληρο του σώμα στην εβδομαδιαία ρουτίνα σας.
Προγραμματίστε το ημερολόγιό σας
Κλείστε ραντεβού με τον εαυτό σας για να ολοκληρώσετε τη νέα σας ρουτίνα άσκησης και τις
προπονήσεις τουλάχιστον μία εβδομάδα νωρίτερα. Κλείνοντας τον εαυτό σας για 30 λεπτά προπόνησης
ολόκληρου του σώματος (σαν να είχατε ένα ραντεβού που δεν μπορείτε να ακυρώσετε) θα σας βοηθήσει να κάνετε αυτή τη νέα ρουτίνα συνήθεια γρήγορα. Αυτός είναι ο λόγος που τα Curves είναι ιδανικά για πολυάσχολες γυναίκες – οι προπονήσεις μας για ολόκληρο το σώμα διαρκούν μόλις 30 λεπτά και γυμνάζουν όλες τις κύριες μυϊκές ομάδες. Βρείτε ένα Curves κοντά στο σπίτι ή τη δουλειά σας για να κάνετε τις προπονήσεις πιο βολικές για εσάς.
Αποκτήστε τον κατάλληλο εξοπλισμό
Όταν ξεκινάτε ένα νέο πρόγραμμα άσκησης, είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι δεν δημιουργείτε
συνθήκες για τραυματισμούς και πόνο. Ακόμα και απλά πράγματα όπως το να φοράτε το λάθος είδος
αθλητικών παπουτσιών ή να επιλέγετε ρούχα που είναι πολύ στενά μπορεί να κάνουν δύσκολη την
προπόνηση και να σας εμποδίσουν να απολαύσετε τα οφέλη της άσκησης. Για να προστατευτείτε,
αφιερώστε χρόνο για να αγοράσετε τα σωστά είδη παπουτσιών, αθλητικών ρούχων και οποιωνδήποτε
αξεσουάρ χρειάζεστε για να κάνετε την προπόνηση ολόκληρου του σώματος με καλή υποστήριξη και
σωστή τεχνική.
Θέστε ρεαλιστικούς στόχους
Να είστε ρεαλίστριες σχετικά με το πόσο βάρος θέλετε να χάσετε, τι νούμερο ρούχα θέλετε να φοράτε ή
το επίπεδο ενέργειας που θέλετε να έχετε με αυτή τη νέα ρουτίνα προπόνησης ολόκληρου του σώματος. Ξεκινήστε αργά και παρακολουθήστε τα αποτελέσματά σας. Εάν νομίζετε ότι μπορείτε να πιέσετε περισσότερο τον εαυτό σας μετά από μερικές εβδομάδες, αυξήστε την ένταση της προπόνησης και συνεχίστε να γυμνάζεστε σύμφωνα με το πρόγραμμά σας. Η θέσπιση στόχων που είναι πολύ μακριά από την πραγματικότητα μπορεί να είναι απογοητευτική, οπότε θέστε μικρούς, εφικτούς στόχους και
προχωρήστε από εκεί.
Προγραμματίστε ημέρα ξεκούρασης
Αποφύγετε την εξάντληση από την προπόνηση όταν ξεκινάτε μια νέα προπόνηση ολόκληρου του
σώματος δίνοντας στον εαυτό σας αρκετό χρόνο για ξεκούραση. Αν το σώμα και το μυαλό σας δεν έχουν
την ευκαιρία να ξεκουραστούν και να ανακάμψουν από τη νέα ρουτίνα, όχι μόνο δεν θα αποκομίσετε τα
μέγιστα σωματικά και ψυχικά οφέλη της άσκησης, αλλά μπορεί να τραυματιστείτε. Αναγνωρίστε τα όριά
σας και προγραμματίστε το να γυμνάζεστε μόνο 3 μέρες την εβδομάδα αν μόλις ξεκινάτε. Αν είστε ήδη
πολύ δραστήριες, προγραμματίστε τουλάχιστον μία ολόκληρη ημέρα ξεκούρασης ώστε το σώμα σας να
μπορέσει να αναρρώσει.
Ακολουθήστε ένα υγιεινό πρόγραμμα διατροφής
Φροντίστε να τρώτε μια ποικιλία υγιεινών, ενεργειακών τροφών που υποστηρίζουν τη ρουτίνα
προπόνησής σας. Η μείωση υπερβολικών θερμίδων μπορεί να είναι επικίνδυνη και ίσως εμποδίσει να
αποκομίσετε τα μέγιστα από τις προπονήσεις ολόκληρου του σώματος. Σκεφτείτε να ρωτήσετε τον
προπονητή σας για το Πρόγραμμα Διατροφής Curves για να βεβαιωθείτε ότι η διατροφή σας υποστηρίζει τους νέους στόχους σας. Η προπόνηση γυναικών στα Curves είναι βολική, συνδυάζοντας ενδυνάμωση, καρδιοαναπνευστική άσκηση και διατάσεις – όλα μέσα σε μόλις 30 λεπτά – για να ενδυναμώσει ολόκληρο το σώμα σας. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα Curves και τις ολοκληρωμένες προπονήσεις που παρέχει ο Κύκλος των Curves επισκεφθείτε το Γιατί Curves .
Υγεία
Όλη η αλήθεια για τα ωάρια : Μύθοι και πραγματικότητα
Ο Γιάννης Πράπας, MD-PhD, καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας ΑΠΘ, μας εξηγεί πώς το μεγαλύτερο κύτταρο στο σώμα μας και το μόνο που μπορεί να γίνει ορατό χωρίς μικροσκόπιο , το ωάριο, είναι απαραίτητο για την αρχή μιας νέας ζωής.
Το ωάριο είναι ένα από τα πολυτιμότερα κύτταρα του γυναικείου οργανισμού και
βρίσκεται στην ωοθήκη από τη στιγμή της δημιουργίας του, κατά την εμβρυική ζωή
της γυναίκας, μέχρι την ημέρα της ωοθυλακιορρηξίας ή της ατρησίας (καταστροφής)
του. Δυστυχώς, οι γνώσεις των γυναικών για τις ωοθήκες τους και τα ωάρια ιστορικά
ήταν και παραμένουν περιορισμένες και προέρχονταν από τις προφορικές συζητήσεις
με τις μεγαλύτερης ηλικίας γυναίκες, δεδομένου ότι το μάθημα της σεξουαλικής
διαπαιδαγώγησης ήταν ταμπού και απουσίαζε παντελώς από τη διδακτέα ύλη του
σχολείου.
Η δημιουργία των ωαρίων
Τα ωάρια στις γυναίκες δημιουργούνται όταν είναι στην κοιλιά της μητέρας τους (3ος
-7ος μήνας κύησης). Την περίοδο αυτή δημιουργούνται 5-7 εκατομμύρια ωάρια. Στη
συνέχεια, ο οργανισμός σταδιακά απορρίπτει αυτά που δε θεωρεί καλής ποιότητας,
ώστε την ημέρα της γέννησής τους οι γυναίκες να έχουν στις ωοθήκες (θήκες αυγών)
τους περίπου 1 εκατομμύριο ωάρια. Έκτοτε, και σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους, οι
γυναίκες δεν μπορούν να δημιουργήσουν καινούρια ωάρια, ενώ σταθερά
καταναλώνουν κάθε μήνα περίπου 1.000. Από αυτά τα 1.000 ωάρια, στη διάρκεια της
αναπαραγωγικής ηλικίας μπορεί να ωριμάσουν και να δώσουν εγκυμοσύνη μόνο 1-2
σε κάθε κύκλο. Όλα τα υπόλοιπα υφίστανται ατρησία και εκφυλίζονται. Η διαδικασία
αυτή είναι μη αναστρέψιμη και γενετικά προκαθορισμένη από γονίδιο που βρίσκεται
στο χρωμόσωμα Χ. Έτσι, την ημέρα της εμμηναρχής (όταν αρχίζει η περίοδος) στις
ωοθήκες των γυναικών έχουν μείνει περίπου 450 χιλιάδες ωάρια τα οποία θα
καταναλωθούν σε 450 εμμηνορρυσιακούς κύκλους. Η μόνη περίοδος που εικάζεται
ότι δεν καταναλώνονται μαζικά ωάρια είναι η περίοδος της εγκυμοσύνης. Από τα
παραπάνω δεδομένα γίνεται αντιληπτό, ότι η αναπαραγωγική ηλικία της γυναίκας
διαρκεί μέχρι τα 43 χρόνια της, ενώ για κάθε προηγηθείσα τελειόμηνη κύηση κερδίζει
έναν επιπλέον χρόνο γονιμότητας. Έτσι, στο βιβλίο Guiness αναφέρεται μία Ινδιάνα
που έμεινε έγκυος στην ηλικία των 64 χρόνων, πλην, όμως, είχε ήδη γεννήσει 29
παιδιά. Ωάρια στην ωοθήκη (1.000-2.000) μπορεί να υπάρχουν και στη διάρκεια της
εμμηνόπαυσης, όμως δεν είναι λειτουργικά, είναι κακής ποιότητας και δεν απαντούν
στις ορμόνες.
Υπάρχει πάντα δυνατότητα θεραπευτικής υποβοήθησης
Το ωάριο είναι από τα μεγαλύτερα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού,
δημιουργείται στην εμβρυική ηλικία και αποθηκεύεται στην ωοθήκη σε άωρη μορφή
μέχρι τη στιγμή της έναρξης ωρίμανσης και κατανάλωσης που καθορίζεται από τις
ορμόνες του εγκεφάλου. Η δημιουργία όλων των ωαρίων πριν από τη γέννηση και η
αποθήκευσή τους στην ωοθήκη προσφέρουν το πλεονέκτημα πως οτιδήποτε συμβεί
στη ζωή της γυναίκας (ασθένειες, φυσικά φαινόμενα κ.λπ.), πλην χειρουργικής
επέμβασης, τα ωάρια δεν επηρεάζονται και υπάρχει δυνατότητα θεραπευτικής υποβοήθησης σε περίπτωση προβλήματος. Αντίθετα, το μειονέκτημα είναι ότι όταν
αυτά καταναλωθούν, δεν υπάρχει καμία δυνατότητα δημιουργίας νέων.
Πότε αρχίζει να μειώνεται η ποιότητα των ωαρίων
Αναμφισβήτητα, η ηλικία δείχνει την ποιότητα των ωαρίων. Όσο μεγαλύτερη η
ηλικία τόσο αυξάνει το ποσοστό κακής ποιότητας των ωαρίων που υπάρχουν στις
ωοθήκες. Για παράδειγμα αναφέρεται ότι, εάν μία ωοθήκη έχει 100 ωάρια και η
ηλικία της γυναίκας είναι 27 ετών (pick γονιμότητας), τότε θεωρούμε ότι τα 70 από
αυτά (δηλαδή το 70%) είναι καλής ποιότητας. Αντίθετα, στα 100 ωάρια γυναίκας
ηλικίας 40 ετών, το ποσοστό καλής ποιότητας πέφτει στο 20%-30%. Η ποσοστιαία
πτώση της ποιότητας των ωαρίων αρχίζει ελαφρά από την ηλικία των 30 χρόνων,
επιδεινώνεται μετά τα 35 και είναι απότομη μετά τα 40.
Που οφείλεται η μείωση της ποιότητας των ωαρίων
«Δύο είναι οι επικρατέστερες θεωρίες γι’ αυτό» εξηγεί ο καθηγητής μαιευτικής-
γυναικολογίας ΑΠΘ Γιάννης Πράπας, MD-PhD και συνεχίζει: Η πρώτη θεωρεί ότι τα
προβληματικά ωάρια είναι από τη γέννησή τους προβληματικά, ωριμάζουν πιο
δύσκολα, γενετικά είναι αμφίβολης ικανότητας (αποβολές) και ο οργανισμός δεν τα
χρησιμοποιεί, επειδή αρχικά προτιμά τα καλής ποιότητας, τα οποία ωριμάζουν πιο
εύκολα, με μικρότερες δόσεις ορμονών και είναι γενετικά ασφαλή. Η άλλη άποψη
αφορά στο ότι με την πάροδο του χρόνου ο μεταβολισμός των κυττάρων που θρέφουν
τα ωάρια (κοκκώδη κύτταρα, κύτταρα διαφανούς ζώνης κ.λπ.) αλλοιώνεται αρνητικά
και σε συνδυασμό με τις επίκτητες μεταλλάξεις που συμβαίνουν de facto στη ζωή του
ανθρώπου οδηγεί στην πτώση της ποιότητα των ωαρίων.»
Οι παράγοντες μέτρησης
Ο κανόνας της διερεύνησης θεωρεί ότι η ορμόνη AMH (Antimullerian Hormone),
που ελέγχεται στο αίμα μας, δείχνει την ποσότητα των ωαρίων που υπάρχουν στις
ωοθήκες, ενώ η ηλικία της γυναίκας μας δείχνει την ποιότητά τους
Οι κανόνες της γονιμότητας
Χρονικά η πιθανότητα επίτευξης εγκυμοσύνης εξαρτάται από την ημέρα της
ωοθυλακιορρηξίας και τη συνύπαρξη σπερματοζωαρίων εντός των σαλπίγγων. Το
ωάριο από τη στιγμή της ωοθυλακιορρηξίας και την είσοδό του στη σάλπιγγα είναι
διαθέσιμο προς γονιμοποίηση από το σπερματοζωάριο. Η διαθεσιμότητα αυτή
διαρκεί περίπου 6-8 ώρες και στη συνέχεια κλείνει τις πύλες εισόδου. Αντίθετα, το
σπερματοζωάριο διατηρεί τη γονιμοποιητική του ικανότητα μέχρι 96 ώρες. Κατά
συνέπεια, όπως και στη ζωή, το σπερματοζωάριο είναι αυτό που περιμένει για πολλές
ώρες σε “επιφυλακή’’, ώστε να διεισδύσει εντός του ωαρίου. Έτσι, σε όλες τις
μεθόδους γονιμοποίησης (σεξουαλική επαφή, σπερματέγχυση, εξωσωματική
γονιμοποίηση) το 6ωρο διαθεσιμότητας του ωαρίου πρέπει να λαμβάνεται υπόψη.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, ο κανόνας της συχνότητας σεξουαλικών επαφών για
την επίτευξη εγκυμοσύνης είναι από τη 10η έως την 20ή ημέρα του κύκλου, μία
επαφή ανά τριήμερο. Με τον τρόπο αυτόν, είμαστε σίγουροι ότι όταν εμφανιστεί η
διαθεσιμότητα του ωαρίου, θα υπάρχουν κινητά σπερματοζωάρια στη σάλπιγγα ικανά να
γονιμοποιήσουν το πιθανά καλό ωάριο.
Σε ποια ηλικία πρέπει να καταψύχονται τα ωάρια;
Η κατάψυξη ωαρίων θεωρείται πλέον επέμβαση ρουτίνας, ενώ η κατάψυξη
ωοθηκικού ιστού είναι μέθοδος σε ερευνητική φάση. Βάσει της ελληνικής
νομοθεσίας η διατήρηση και χρήση των κατεψυγμένων ωαρίων επιτρέπεται μέχρι την
ηλικία των 54 χρόνων. Έτσι, με τη μέθοδο της κατάψυξης των ωαρίων υπάρχει η
δυνατότητα τεκνοποίησης μέχρι αυτή την ηλικία, δεδομένου ότι η δυνατότητα της
μήτρας να κυοφορήσει δεν επηρεάζεται από την ηλικία της γυναίκας.
Για την κατάψυξη των ωαρίων η καλύτερη περίοδος είναι η ηλικία κάτω των
35 ετών και η γυναίκα πρέπει να υποβληθεί σε εξωσωματική γονιμοποίηση για τη
λήψη τους. Τα ωάρια που συλλέγονται υποβάλλονται σε ειδική επεξεργασία
κατάψυξης, η οποία ονομάζεται υαλοποίηση (vitrification). Η μέθοδος αυτή που
άρχισε να εφαρμόζεται στην Ελλάδα από τις αρχές του 2004, από την ομάδα του
Κέντρου Εξωσωματικής Γονιμοποίησης IAKENTRO, έχει το προτέρημα ότι η
επιβίωση των καταψυχθέντων ωαρίων κατά την απόψυξη ξεπερνά το 96%, ενώ τα
ποσοστά επίτευξης εγκυμοσύνης είναι παρόμοια με τα αντίστοιχα των φρέσκων
ωαρίων, μας εξηγεί ο καθηγητής μαιευτικής-γυναικολογίας ΑΠΘ Γιάννης Πράπας,
MD-PhD.
Αυξημένες οι πιθανότητες για επίτευξη της εγκυμοσύνης
Από τα στατιστικά μας, και αντίστοιχα άλλων μεγάλων κέντρων της Ευρώπης και
της Αμερικής, φαίνεται ότι μία γυναίκα μέχρι 35 ετών εάν συλλέξει με τη μέθοδο της
εξωσωματικής και καταψύξει 18-20 ωάρια, έχει πιθανότητες μελλοντικής επίτευξης
εγκυμοσύνης 75%-80%, που είναι αντίστοιχες με ό,τι συμβαίνει στη φύση. Ο αριθμός
αυτός των ωαρίων μπορεί να επιτευχθεί με μία προσπάθεια εξωσωματικής
γονιμοποίησης ή σε ορισμένες περιπτώσεις με δύο. Δεν υπάρχουν πολλά δεδομένα
για γυναίκες που κάνουν κατάψυξη σε ηλικίες μεγαλύτερες των 35 ετών, πλην όμως,
τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά σε όσες κάνουν κατάψυξη ωαρίων σε ηλικία
άνω των 40 ετών, λέει ο Καθηγητής.
Βάσει των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών των τελευταίων ετών, όσες δεν έχουν
αποκτήσει παιδί μέχρι την ηλικία των 32 ετών θα πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται
σοβαρά την κατάψυξη ωαρίων, ώστε να διατηρήσουν ακέραιες τις πιθανότητες
επίτευξης εγκυμοσύνης. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο που Εταιρείες-κολοσσοί (Amazon
και Google) προσφέρουν ως bonus δωρεάν στις υπαλλήλους τους 2-3 κύκλους
εξωσωματικής γονιμοποίησης για κατάψυξη των ωαρίων τους.
Ιωάννης Πράπας Καθηγητής Γυναικολογίας και Μαιευτικής ΑΠΘ
Ομορφιά
Πως να περιποιηθούμε το δέρμα μας μετά το καλοκαίρι; Δώστε στο δέρμα σας την υγρασία που του έχει λείψει για να το δείτε και πάλι ελαστικό και ζωντανό!
Το καλοκαίρι πέρασε και κρατάμε τις όμορφες αναμνήσεις των διακοπών. Ήρθε όμως η ώρα να διώξουμε τα σημάδια που άφησαν στο πρόσωπο μας η εκτεταμένη έκθεση στον ήλιο, στις υψηλές θερινές θερμοκρασίες και το θαλασσινό νερό. Ενδεικτικά το δέρμα μας μπορεί να εμφανίσει σημάδια αφυδάτωσης, θαμπάδες , πανάδες ακόμα και ακμή σε ορισμένες περιπτώσεις.
Στην ξενοιασιά του καλοκαιριού συνηθίζουμε να παραλείπουμε την ρουτίνα περιποίησης μας και να μην δίνουμε την δέουσα προσοχή στο δέρμα μας. Έτσι με την επιστροφή θα πρέπει πρώτα να κάνουμε κάποια επιπρόσθετα στάδια περιποίησης , να επαναφέρουμε την επιδερμίδα μας και μετά να συνεχίσουμε με την ρουτίνα μας.
Θα πρέπει να δεχθούμε κάποιες θεραπείες περιποίησης σε ένα κέντρο αισθητικής, αλλά ταυτόχρονα να κάνουμε και σωστή χρήση καλλυντικών στο σπίτι, πάντα συνδυαστικά.
Το πιο σύνηθες είναι να χρειαστούμε ενυδάτωση. Η παρατεταμένη έκθεσή μας σε υψηλές θερμοκρασίες, στον ήλιο αλλά και στα μελτέμια του Αυγούστου, προκαλεί αφυδάτωση και θαμπάδες. Υπάρχει ένα μεγάλο εύρος θεραπειών που ενυδατώνουν βαθιά το δέρμα. Η μεσοθεραπεία και οι υπέρηχοι είναι οι πιο διαδεδομένες και πιο δραστικές.
Για πιο καλό αποτέλεσμα μια θεραπεία ενυδάτωσης θα μπορούσε να συνδυαστεί με βαθύ καθαρισμό ή με υδροδερμοαπόξεση, δερμοαπόξεση με διαμάντι κ.α. Η απολέπιση θα βοηθήσει να απομακρυνθούν οι ρύποι και τα νεκρά κύτταρα της επιδερμίδας. Το δέρμα μας πρέπει να παραμένει πάντα καθαρό , να μπορεί να αναπνέει και να δεχθεί και πιο εύκολα τα συστατικά από όποια καλλυντικά προϊόντα κι αν εφαρμόσουμε.
Για τις πανάδες υπάρχουν πιο δραστικές θεραπείες όπως το φυτικό και τα peelings ΑΗΑs , ΒΗΑs. Η πιο βαθιά απολέπιση καταπολέμα τις λεπτές γραμμές και ρυτίδες, βοηθά και στην απομάκρυνση των πανάδων και δυσχρωμιών που αφήνει πίσω της η μελανίνη που παράγεται κατά την έκθεσή μας στην ηλιακή ακτινοβολία.
Για την φροντίδα στο σπίτι θα πρέπει να επιλέξουμε μια δυνατή ενυδατική κρέμα ή ορό με υψηλή συγκέντρωση σε ενυδατικούς παράγοντες όπως το υαλουρονικό. Δώστε στο δέρμα σας την υγρασία που του έχει λείψει για να το δείτε και πάλι ελαστικό και ζωντανό.
Η γνωστή σε όλους μας για την αντιοξειδωτική της δράση βιταμίνη C είναι must για το φθινόπωρο, αφού θα βοηθήσει να διώξουμε τις πανάδες και την θαμπάδα από το πρόσωπο μας.
Τέλος η ρετινόλη, που συνήθως την διακόπτουμε τους καλοκαιρινούς μήνες, θα πρέπει να επιστρέψει στην βραδινή μας ρουτίνα. Θα βοηθήσει στην αναγέννηση των κυττάρων και την παραγωγή κολλαγόνου.
Παναγιώτα Μαθιουδάκη, Αισθητικός – Κοσμητολόγος
και Μαρία Νίκου , Αισθητικός – Κοσμητολόγος
Laserskin Solutions (Αθήνα, Τρίκαλα)
-
Videos
Πέγκυ Μουζάκη | 3 Βήματα που μπορείς να κάνεις όταν νιώθεις οτι είσαι έτοιμη/ος να “εκραγείς”!
-
Videos
Η ιστορία του BusinessWoman
-
Επίκαιρα Πρόσωπα
Οι startup που “μαγνητίζουν” | Στεφανία Φράρου
-
Επίκαιρα Πρόσωπα
Παναγιώτα Μαθιουδάκη | Ανακαλύπτοντας την ομορφιά…
-
Videos
Πέγκυ Μουζάκη | Επικοινωνία και Συγκρούσεις με Αποδοχή, Κατανόηση και Σεβασμό
-
Videos
Πέγκυ Μουζάκη | 5 Αλήθειες για να επικοινωνήσουμε με κάποιον άνθρωπο
-
Επίκαιρα Πρόσωπα
Οι startup που “μαγνητίζουν” | Μαριλένα Πατέρα
-
Επίκαιρα Πρόσωπα
Οι startup που “μαγνητίζουν” | Μαρίνα Προκοϊωσήφη