Διατροφή
Παγκόσμια Ημέρα Αυστηράς Χορτοφαγίας

Χορτοφαγία, τι είναι;
Παρόλα αυτά, μια από τις σημαντικότερες διαιτητικές μεταβολές τα τελευταία χρόνια είναι η στροφή προς την φυτοφαγία. Μέχρι σήμερα, ένα διαιτολόγιο πλούσιο σε κρέας και σε άλλα ζωικά προϊόντα θεωρούνταν ότι εξασφάλιζε καλή σωματική και πνευματική ευεξία, ενώ σήμερα, η φυτοφαγία αποτελεί μια διαρκώς και πιο αποδεκτή πραγματικότητα που πολλοί άνθρωποι υιοθετούν ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, κοινωνικής τάξης και οικονομικού ή μορφωτικού επιπέδου.
Οι συνήθεις λόγοι που επικαλούνται οι φυτοφάγοι για να υποστηρίξουν αυτή την διατροφική τους επιλογή είναι καταρχήν λόγοι που αφορούν την υγεία, ενδιαφέρον για το περιβάλλον και παράγοντες που αφορούν την προστασία των ζώων. Οι φυτοφάγοι επιπλέον προτάσσουν και οικονομικά επιχειρήματα, ηθικούς προβληματισμούς, το θέμα της παγκόσμιας διαθεσιμότητας τροφίμων και θρησκευτικές πεποιθήσεις, που αιτιολογούν την συνειδητοποιημένη επιλογή τους για την υιοθέτηση του συγκεκριμένου διατροφικού μοντέλου.
Πολλοί είναι αυτοί που αντιτίθενται στο μοντέλο αυτής της διατροφής. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Χορτοφαγίας, βρέθηκα στο studio της ραδιοφωνικής εκπομπής του ANT1 Radio 97,2 Fm όπου μίλησα στον δημοσιογράφο Γιάννη Ιωάννου για το συγκεκριμένο μοντέλο διατροφής.
Χορτοφαγία, ποιες κατηγορίες υπάρχουν;
Υπάρχουν πολλές κατηγορίες φυτοφαγίας (vegetarianism). Η απόδοση της συγκεκριμένης ορολογίας στα ελληνικά δεν είθισται, αλλά θα το επιχειρήσουμε.
Βλαστοφαγία (sproutarianism)
Πρόκειται για έναν τύπο φυτοφαγικής διατροφής που βασίζεται στην κατανάλωση βλαστών και σπόρων, όπως είναι τα κουκιά, τα φασόλια, τα φύτρα του σταριού, τα μπρόκολα, αλλά συνήθως συμπεριλαμβάνει και άλλες ωμές τροφές.
Φρουτοφαγία (fruitarianism)
Ως μοντέλο διατροφής δεν περιλαμβάνει τίποτε άλλο εκτός απόφρούτα και ξηρούς καρπούς. Ωστόσο, τις περισσότερες φορές συμπεριλαμβάνονται και χυμοί, δημητριακά, καρύδια, σπόροι, όσπρια, ντομάτες και μελιτζάνες (με λίγα λόγια, οποιοδήποτε μέρος του φυτού που εάν κοπεί, μπορεί εύκολα να αντικατασταθεί από καινούργιο).
Ωμοφαγία (raw-foodism)
Αυτή η διατροφή αποκλείει οτιδήποτε μαγειρευτεί πάνω από τους 48 οC, θερμοκρασία που αποτελεί το μεταίχμιο πάνω από το οποίο τα ένζυμα της τροφής ξεκινούν να καταστρέφονται.
Αυστηρή φυτοφαγία (veganism)
Πρόκειται για περισσότερο διαδεδομένη φυτοφαγία από τους προηγούμενους τύπους. Αποκλείεται το κρέας, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα αυγά και όλα τα υπόλοιπα ζωικά προϊόντα (ακόμα και το μέλι). Είναι σύνηθες, τα άτομα που ακολουθούν αυτού του τύπου διατροφή να αποφεύγουν επίσης να φορούν δερμάτινα ρούχα και παπούτσια.
Ωο-φυτοφαγία (ovo-vegetarianism)
Είναι όμοιο με το προηγούμενο διατροφικό πρότυπο, μόνο που εδώ συμπεριλαμβάνονται τα αυγά. Το επιχείρημα των ωοφυτοφάγων είναι ότι τα πουλερικά θα εγκατέλειπαν τα αυγά τους, ακόμα και εάν ο άνθρωπος δεν τα κατανάλωνε.
Λακτο-φυτοφαγία (lacto-vegetarianism)
Εδώ επιτρέπεται η κατανάλωση λαχανικών και γαλακτοκομικών προϊόντων, αλλά όχι αυγών. Έτσι, η διατροφή αυτή συμπεριλαμβάνει βούτυρο, γάλα, τυρί, κρέμα γάλακτος, παγωτό και milk-shake.
Ωο-λακτο-φυτοφαγία (ovo-lacto-vegetarianism)
Πρόκειται για την πιο κοινή και διαδεδομένη μορφή φυτοφαγίας. Οι ωολακτοφυτοφάγοι τρώνε λαχανικά, αυγά και γαλακτοκομικά προϊόντα και υποστηρίζουν ότι ως διατροφή είναι πλήρης, αποκλείοντας παράλληλα τους σκοτωμούς των ζώων
Ψαρο-, Πτηνο- και Ημι- Φυτοφαγία (pesco-, pollo- και semi- vegetarianism)
Οι ψαρο-φυτοφάγοι τρώνε επιπρόσθετα ψάρι (με το επιχείρημα ότι τα ψάρια δεν έχουν ανεπτυγμένο νευρικό σύστημα) και οι πτηνο-φυτοφάγοι τρώνε κοτόπουλο (χωρίς επιχείρημα, απλώς επειδή τους αρέσει). Η νεότερη κατηγορία φυτοφάγων είναι οι ημι-φυτοφάγοι, οι οποίοι τρώνε περιστασιακά, αλλά όχι συστηματικά, κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα. Αυτοί οι 3 τύποι φυτοφαγίας μπορούν να αποτελέσουν ένα ολοκληρωμένο από την θρεπτική άποψη μοντέλο διατροφής, αλλά στην πραγματικότητα δεν πρόκειται ακριβώς για φυτοφαγία.
Οπότε γίνεται εύκολα κατανοητό ότι το είδος της εφαρμοζόμενης φυτοφαγίας είναι αυτό που τελικά καθορίζει και τα επίπεδα πρόσληψης των θρεπτικών διατροφικών συστατικών. Όσο πιο αυστηρός είναι ο τύπος της φυτοφαγίας, τόσο περισσότερες ομάδες τροφίμων αποκλείονται από το διαιτολόγιο και κατά συνέπεια, τόσο περισσότερο δυσκολεύει η κάλυψη των ημερήσιων αναγκών του ανθρώπου στα θρεπτικά μικρο- και μακρο- συστατικά.
Πάρης Παπαχρήστος
Διατροφή
Τα μαλλιά μας, ο καθρέφτης της υγείας μας

Η υγεία των μαλλιών εξασφαλίζεται με ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο πλούσιο σε φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά προϊόντα και κρέας. Υπάρχουν, βέβαια, κάποια συγκεκριμένα μακροθρεπτικά συστατικά, μέταλλα και βιταμίνες που κατέχουν σημαντικό ρόλο στην υγεία των μαλλιών.
Συχνά τα λεπτά και αδύναμα μαλλιά αποτελούν ένδειξη έλλειψης σιδήρου, η οποία μπορεί να οφείλεται είτε σε ένα εξαντλητικό πρόγραμμα απώλειας βάρους και στην έμμηνο ρύση. Το 72% των γυναικών με πρόβλημα τριχόπτωσης παρατηρήθηκε ότι έχουν έλλειψη σιδήρου. Οι τροφές που αποτελούν πλούσιες πηγές σιδήρου είναι το συκώτι, το κόκκινο κρέας, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και οι φακές. Ωστόσο, ο σίδηρος που βρίσκεται στις ζωικές τροφές απορροφάται καλύτερα από τον οργανισμό, ενώ η βιταμίνη C που βρίσκεται στα φρούτα και τα λαχανικά βοηθά στην απορρόφησή του. Επιπλέον, ο καφές και το τσάι δεν πρέπει να καταναλώνονται μαζί ή αμέσως μετά το φαγητό, γιατί εμποδίζουν την απορρόφηση του σιδήρου.
Δεδομένου ότι οι τρίχες των μαλλιών περιέχουν 25% νερό, για να διατηρούνται και τα μαλλιά ενυδατωμένα χρειάζεται η συνεχής ενυδάτωση του οργανισμού.
Το κόκκινο κρέας, το ψάρι, τα πουλερικά, τα θαλασσινά και τα μανιτάρια είναι τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο, ο οποίος είναι απαραίτητος για την υγεία των μαλλιών, καθώς συμβάλλει στη σύνθεση των πρωτεϊνών που σχηματίζουν την υγιή τρίχα. Σημαντικό ρόλο στην υγεία των μαλλιών παίζουν επίσης το παντοθενικό οξύ (βιτ. Β5), η πυριδοξίνη (βιτ. Β6) και η βιοτίνη (βιτ. Β8), που συμμετέχουν στη σύνθεση των αμινοξέων από τα οποία αποτελούνται το στέλεχος και ο θύλακας της τρίχας. Οι τροφές που είναι πλούσιες σε βιταμίνες του συμπλέγματος βιταμινών Β είναι το γιαούρτι, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, το κόκκινο κρέας, οι ξηροί καρποί και τα αβγά.
Βέβαια, όταν η τριχόπτωση οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες, ορμονολογικούς ή στη λήψη κάποιων φαρμάκων, τότε ακόμα και μια ισορροπημένη διατροφή δεν μπορεί να αναστείλει το φαινόμενο.
Σύμφωνα με τους ειδικούς της Ελληνικής Δερματολογικής Εταιρείας, όλοι χάνουμε 50-100 τρίχες καθημερινά. Αυτός ο αριθμός όμως είναι απόλυτα φυσιολογικός και δεν δημιουργεί πρόβλημα τριχόπτωσης. Τα πράγματα γίνονται ανησυχητικά όταν μετά το λούσιμο πέφτουν ολόκληρες τούφες μαλλιών ή όταν πλέον η αραίωση των μαλλιών είναι εμφανής. Σε αυτή την περίπτωση απευθυνθείτε αρχικά σε ενδοκρινολόγο, ο οποίος θα σας καθοδηγήσει για τις απαραίτητες ορμονικές και άλλες αιματολογικές εξετάσεις, και στη συνέχεια, εφόσον χρειαστεί, σε δερματολόγο.
Αναστασία Δουλγέρη | Κλινική Διαιτολόγος
Msc Διατροφής Αθλητών
Διατροφή
Τα Αντιοξειδωτικά | Ισορροπημένη Διατροφή

Τα αντιοξειδωτικά είναι ουσίες που αναστέλλουν, αντιστέκονται και προφυλάσσουν το κύτταρο από οξειδώσεις.
Για να γίνει πιο εύκολα αντιληπτή η έννοια της κυτταρικής οξείδωσης, ας υποθέσουμε ότι αφήνουμε ένα κομμάτι σίδερο εκτεθειμένο στα καιρικά φαινόμενα. Το σίδερο ύστερα από κάποιο διάστημα θα σκουριάσει, δηλαδή θα οξειδωθεί. Το ίδιο συμβαίνει με τα κύτταρα. Κύριος υπεύθυνος και στις δύο περιπτώσεις είναι το χημικό στοιχείο οξυγόνο.
Δυστυχώς, ως αποτέλεσμα φυσιολογικής λειτουργίας του κυτταρικού μεταβολισμού, το οξυγόνο αποσταθεροποιείται, δηλαδή χάνει ηλεκτρόνιο και συμπεριφέρεται σαν ελεύθερη ρίζα. Δηλαδή επιτίθεται σε βιομόρια του κυττάρου, λιπίδια και πρωτεΐνες, με σκοπό να «κλέψει» το ηλεκτρόνιο για να επανέρθει στη φυσιολογική του κατάσταση, μετατρέποντας λιπίδια και πρωτεΐνες σε ελεύθερες ρίζες. Έτσι όμως δημιουργούνται νέες και δραστικότερες μορφές ελευθέρων ριζών, οι οποίες τελικό αποδέκτη έχουν το πυρήνα του κυττάρου και το γενετικό του υλικό.
Νευροεκφυλιστικά νοσήματα, αναπνευστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκινογένεση είναι από τις κυριότερες ασθένειες για τις οποίες αποδίδεται σημαντική ευθύνη στις ελεύθερες ρίζες.
Η λειτουργία των αντιοξειδωτικών ουσιών είναι να εμποδίζουν την δημιουργία ελευθέρων ριζών και να αναστέλλουν την καταστροφική για το κύτταρο δράση τους, δωρίζοντας πολύ εύκολα ηλεκτρόνια, σταθερο- ποιώντας έτσι και πάλι τις οξειδωμένες μορφές που δημιουργήθηκαν.
ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ
Η βιταμίνη C
Η βιταμίνη E
Το λιπικό οξύ (Ala )
Η Ν-Ακετυλοκυστείνη (Nac )
Το συνένζυμο Q10
Το ιχνοστοιχείο σελήνιο ( Se )
Η βιταμινη Α και καροτενοίδη
Οι φαινολικές ομάδες
Το λυκοπένιο
ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ
Τσάι πράσινο
Τσουκνίδα
Ταραξάκο
Ισωπός
ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Βερβενα
Σκουτελαρια
Αγρια Βρωμη
Τζινσενγκ
ΝΕΥΡΟ- ΧΑΛΑΡΩΤΙΚΑ
Βαλεριάνα
Βιβούρνο
Χιονανθές
Λυκίσκος
Χαμομήλι
ΔΙΕΓΕΡΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Ο καφές, το τσάι τα αναψυκτικά τύπου κόλα περιέχουν καφείνη η οποία είναι διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος
+ Τα δύο τελευταία δρουν τοπικά για την ανακούφιση του υπερσυσταλμένου πεπτικού συστήματος. Βότανα που περιέχουν πτητικά έλαια μπορούν να επηρεάσουν άμεσα το λεμφικό σύστημα του εγκεφάλου μέσω του οσφρητικού πλέγματος , πράγμα που εξηγεί την αποτελεσματικότητα της αρωματοθεραπείας
+ Είναι χρήσιμα όταν το νευρικό μας σύστημα είναι εξασθενημένο για παράδειγμα μετά από μια μακρά ασθένεια.
+ Η νταμιάνα επίσης έχει την τάση να διεγείρει το νευρικό σύστημα.
42_BW_DIATROFH_VOTANA.indd
Γιωτα Καρακασιδου Kλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Διατροφή
Τρώγοντας από σπίτι

Είναι γνωστό πως το σπιτικό μαγειρεμένο φαγητό, τις περισσότερες φορές, υπερέχει ξεκάθαρα του έτοιμου που παρέχεται από πληθώρα εστιατορίων και ταχυφαγείων. Για αυτό υιοθετήστε την συνήθεια του «τάπερ» αποτελεί σύμμαχο ενός υγιούς διατροφικού πλάνου και όχι μόνο…
Τον τελευταίο καιρό ολοένα και περισσότερο συναντούμε κυρίως στους εργασιακούς χώρους το γνωστό σε όλους μας «τάπερ» από το σπίτι. Η συνήθεια αυτή που πρόσφατα υιοθετήθηκε στην πατρίδα μας, εκτός από το προφανές οικονομικό όφελος, παρέχει και σαφή διατροφικά πλεονεκτήματα. Είναι πλέον γνωστό πως το σπιτικό μαγειρεμένο φαγητό, τις περισσότερες φορές, υπερέχει ξεκάθαρα του έτοιμου που παρέχεται από πληθώρα εστιατορίων και ταχυφαγείων. Αρχικά δίνεται η δυνατότητα στο άτομο να καθορίσει την ποσότητα του φαγητού που του αναλογεί και να μην υπερβάλει λόγω του μεγέθους της μερίδας που έρχεται «πακέτο». Η ποιότητα των υλικών τα οποία χρησιμοποιούνται στο μαγείρεμα είναι περισσότερο διασφαλισμένη, όταν μιλάμε για σπιτικό φαγητό. Αχίλλειος πτέρνα του έτοιμου φαγητού αποτελεί τα έλαια με τα οποία παρασκευάζεται κι αυτό είναι άλλος ένας κίνδυνος που αποφεύγεται με το μαγείρεμα στο σπίτι. Μια ακόμη θετική πλευρά της συνήθειας αυτής είναι πως τείνει να εκλείψει το τηγανητό φαγητό, διότι δεν καταναλώνεται εύκολα ώρες μετά την παρασκευή του. Επίσης, με την κατανάλωση σπιτικού φαγητού υπάρχει δυνατότητα για πρόσληψη μεγάλης ποικιλίας φαγητών, το οποίο συμμορφώνεται απόλυτα με την ισορροπημένη διατροφή. Όμως κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις και η σύγχρονη επιστήμη της διατροφής οφείλει να προστατέψει το άτομο από τους κινδύνους που ελλοχεύουν. Καλό είναι το φαγητό να καταναλώνεται σε ώρα διαλλείματος και όχι μπροστά στον υπολογιστή την ώρα που αφοσιώνεται στην δουλεία του, διότι με τον τρόπο αυτό αφενός δεν αντιλαμβάνεται την ποσότητα που καταναλώνει και αφετέρου δεν αποκομίζει την απόλαυση που οφείλει να παρέχει το φαγητό με αποτέλεσμα το άτομο να καθίσταται πιο επιρρεπές σε πολλά θερμιδοφόρα σνακ. Επίσης, το γεύμα πρέπει να είναι πλήρες και να συνοδεύεται απαραιτήτως από σαλάτα. Όσον αφορά την επιλογή του γεύματος, καλό θα ήταν όσπρια και λαδερά φαγητά να μην αποφεύγονται, παρά τη δυσκολία να μεταφερθούν, διότι αποτελούν θεμέλιο λίθο της διατροφικής πυραμίδας. Το ίδιο ισχύει και για την κατανάλωση ψαριού, το οποίο θα μπορούσε να καταναλωθεί ευκολότερα με την μορφή φιλέτου. Επίσης Γνωρίζετε ότι: στις ώρες εργασίας θα πρέπει να προσλαμβάνονται αρκετά φρούτα, πιο εύκολα με τη μορφή κάποιου ενδιάμεσου γεύματος. Συνοψίζοντας, η υιοθέτηση της συνήθειας του «τάπερ» αποτελεί σύμμαχο ενός υγιούς διατροφικού πλάνου, δίνοντας όμως έμφαση στον τρόπο με τον οποίο καταναλώνεται το φαγητό, δηλαδή σε ήρεμο περιβάλλον, ιδανικά εκτός των στενών ορίων του χώρου εργασίας και προπαντός δίνοντας χρόνο στην κατανάλωση του γεύματος που εκτός από ευχαρίστηση διασφαλίζει και την υγεία του ατόμου
Βασιλάκου Δέσποινα, MD, MSc Ιαυρός-Κλινικός/ Διαιτολόγος
-
Videos
Πέγκυ Μουζάκη | Επικοινωνία και Συγκρούσεις με Αποδοχή, Κατανόηση και Σεβασμό
-
Επίκαιρα Πρόσωπα
Παναγιώτα Μαθιουδάκη | Ανακαλύπτοντας την ομορφιά…
-
Videos
Πέγκυ Μουζάκη | 5 Αλήθειες για να επικοινωνήσουμε με κάποιον άνθρωπο
-
Επίκαιρα Πρόσωπα
Οι startup που “μαγνητίζουν” | Στεφανία Φράρου
-
Συνεντεύξεις
Ο Τουριστικός Οργανισμός Χαλκιδικής προσκεκλημένος του Οργανισμού Περιφέρειας Τοσκάνης
-
Επίκαιρα Πρόσωπα
Οι startup που “μαγνητίζουν” | Κική και Αντρέα
-
Επίκαιρα Πρόσωπα
Οι startup που “μαγνητίζουν” | First Cold Brew (Μάνος Αποστολόπουλος)
-
Τουρισμός
Οι καλύτερες πόλεις για ήσυχη διαβίωση