Connect with us

Διατροφή

Πώς θα υπολογίσεις τον Βασικό σου Μεταβολισμό;

Πάρης Παπαχρήστος, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος M.Sc.


Ο Βασικός Μεταβολισμός και η λειτουργία του είναι ένα από τα θέματα που συναντώ πολύ συχνά στο Διαιτολογικό μου Γραφείο, καθώς απασχολεί πολλούς ανθρώπους. Πολλοί πιστεύουν πως ο Μεταβολισμός τους δεν λειτουργεί σωστά και προβληματίζονται μήπως εκεί βρίσκεται η αιτία που δυσκολεύονται να χάσουν βάρος.

Τι είναι ο βασικός μεταβολισμός ηρεμίας;

O βασικός μεταβολισμός ηρεμίας είναι ο συνολικός αριθμός θερμίδων που χρειάζεται καθημερινά το σώμα σου για να επιτελέσει όλες τις ζωτικές του λειτουργίες, όπως η αναπνοή, η λειτουργία της καρδιάς, η διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος κ.ά..

Το σύνολο των θερμίδων που χρειάζεται κάθε άτομο σε κατάσταση ηρεμίας είναι διαφορετικό και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες.

Ο μεταβολισμός αυτός καλύπτει περίπου το 75% των ημερήσιων ενεργειακών δαπανών σου.

Από τι επηρεάζεται ο βασικός μεταβολισμός ηρεμίας;

Ο βασικός μεταβολισμός ηρεμίας επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες:

  • Επιφάνεια σώματος

Οι άνθρωποι με μεγαλύτερη επιφάνεια σώματος, έχουν κατά κανόνα υψηλότερο βασικό μεταβολισμό.

  • Φύλο

Οι άντρες έχουν, συνήθως, μεγαλύτερο μέγεθος σώματος και περισσότερη μυϊκή μάζα και επομένως μεγαλύτερο βασικό μεταβολισμό.

  • Ηλικία

Η ηλικία και το στάδιο ανάπτυξης, επιπλέον, επηρεάζουν το βασικό μεταβολισμό. Για παράδειγμα, τα παιδιά εξαιτίας της ανάπτυξής τους έχουν μεγαλύτερο βασικό μεταβολισμό ανά μονάδα επιφάνειας.

  • Σύσταση του σώματος

Η άλιπη μάζα καταναλώνει σημαντικά περισσότερη ενέργεια, αφού οι μύες και τα ζωτικά όργανα βρίσκονται διαρκώς σε λειτουργία ακόμα και στην ηρεμία, ενώ ο λιπώδης ιστός χρησιμοποιείται ως αποθήκη ενέργειας και συνεπώς δε δαπανά πολλή ενέργεια .

  • Άλλοι παράγοντες

Στις γυναίκες, η εγκυμοσύνη και ο θηλασμός αυξάνουν τις ενεργειακές ανάγκες του οργανισμού, ενώ η εμμηνόπαυση τις μειώνει, αντίστοιχα.

Πως μπορεί να αυξηθεί ο μεταβολισμός;

Πολλές φορές δέχομαι αυτή την ερώτηση στο γραφείο!Ο βασικός μεταβολισμός επηρεάζεται από τη σύσταση σώματος. Όσο περισσότερη άλιπη μάζα (συγκεκριμένα μυϊκή μάζα) έχει κάποιος, τόσο περισσότερες θερμίδες καταναλώνει μέσα στη μέρα.

Αυτό συμβαίνει γιατί οι μύες και τα ζωτικά όργανα είναι διαρκώς σε λειτουργία, ενώ ο λιπώδης ιστός είναι αδρανής. Επομένως, όταν αυξάνεται η μυϊκή μάζα, αυξάνεται και ο βασικός μεταβολισμός του ατόμου.

Πως η διατροφή επηρεάζει το βασικό μεταβολισμό;

Σύσταση δίαιτας

Η αύξηση της πρωτεΐνης στη διατροφή, μπορεί να βοηθήσει να κάψεις περισσότερες θερμίδες, καθώς η πρωτεΐνη απαιτεί λίγο περισσότερη προσπάθεια στο σώμα σου στη διάρκεια της πέψης σε σχέση με το λίπος ή τους υδατάνθρακες. Επιπλέον, η πρωτεΐνη μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της μυϊκής μάζας, η οποία όπως σου ανέφερα παραπάνω είναι καθοριστικός παράγοντας, που επηρεάζει το μεταβολισμό.

Ενεργειακή πρόσληψη

Όπως σου ανέφερα παραπάνω το βάρος σου εξαρτάται από το ισοζύγιο ενέργειας. Σκέψου ότι πρόκειται για μια ζυγαριά. Αν καταναλώνεις περισσότερες θερμίδες από αυτές που καις, το βάρος σου θα αυξηθεί. Αν κάνεις το αντίθετο, το βάρος σου θα μειωθεί. Ωστόσο, αν επιλέξεις να τρως πολύ λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειάζεσαι, ο μεταβολισμός σου θα μειωθεί.

Βρες την κατάλληλη ισορροπία στο ισοζύγιο ενέργειας, υποστηρίζοντας το μεταβολισμό σου! Να θυμάσαι ότι μια ισορροπημένη διατροφή που στοχεύει σε αργή και σταθερή μείωση του βάρους, χωρίς να υπονομεύει την υγεία σου πάντοτε υπερέχει, σε σχέση με στερητικές δίαιτες που υπόσχονται θεαματικά αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα!

Αν τρως κάθε 3-4 ώρες επιταχύνεται ο μεταβολισμός σου;

Ο αριθμός των γευμάτων μέσα στην ημέρα σου δεν καθορίζει την επιτάχυνση του μεταβολισμού σου. Μπορείς να καταναλώνεις τα γεύματα σου ανάλογα με τις υποχρεώσεις μέσα στην ημέρα σου, δηλαδή μπορείς να κάνεις λιγότερα από 5 γεύματα μέσα στην ημέρα και αυτό να μην επηρεάσει το μεταβολισμό σου.

Αυτό που ισχύει κυρίως για τη συχνότητα των γευμάτων είναι να καταναλώνεις 3 κύρια γεύματα μέσα στη μέρα (πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό) και να μην μένει πολλές ώρες το στομάχι σου άδειο, γιατί μετά δεν θα στραφείς σε υγιεινές επιλογές, εξαιτίας της λαιμαργίας που θα σου δημιουργηθεί.

Όσα γεύματα κι αν επιλέξεις να καταναλώσεις μέσα στην ημέρα, αυτό που έχει σημασία είναι να ακούς το σώμα σου, να αναγνωρίζεις πότε πεινάς πραγματικά, πότε έχεις απλά… λιγούρα ή πότε καταναλώνεις φαγητό ως αντιστάθμιση για κάποιο θετικό ή αρνητικό συναίσθημα! Να κάνεις συνειδητές και ισορροπημένες επιλογές, οι οποίες θα αποτελέσουν το σύμμαχό σου στη ρύθμιση του βάρους σου!

Διατροφή

Τα Αντιοξειδωτικά | Ισορροπημένη Διατροφή

Τα αντιοξειδωτικά είναι ουσίες που αναστέλλουν, αντιστέκονται και προφυλάσσουν το κύτταρο από οξειδώσεις.

Για να γίνει πιο εύκολα αντιληπτή η έννοια της κυτταρικής οξείδωσης, ας υποθέσουμε ότι αφήνουμε ένα κομμάτι σίδερο εκτεθειμένο στα καιρικά φαινόμενα. Το σίδερο ύστερα από κάποιο διάστημα θα σκουριάσει, δηλαδή θα οξειδωθεί. Το ίδιο συμβαίνει με τα κύτταρα. Κύριος υπεύθυνος και στις δύο περιπτώσεις είναι το χημικό στοιχείο οξυγόνο.

Δυστυχώς, ως αποτέλεσμα φυσιολογικής λειτουργίας του κυτταρικού μεταβολισμού, το οξυγόνο αποσταθεροποιείται, δηλαδή χάνει ηλεκτρόνιο και συμπεριφέρεται σαν ελεύθερη ρίζα. Δηλαδή επιτίθεται σε βιομόρια του κυττάρου, λιπίδια και πρωτεΐνες, με σκοπό να «κλέψει» το ηλεκτρόνιο για να επανέρθει στη φυσιολογική του κατάσταση, μετατρέποντας λιπίδια και πρωτεΐνες σε ελεύθερες ρίζες. Έτσι όμως δημιουργούνται νέες και δραστικότερες μορφές ελευθέρων ριζών, οι οποίες τελικό αποδέκτη έχουν το πυρήνα του κυττάρου και το γενετικό του υλικό.

Νευροεκφυλιστικά νοσήματα, αναπνευστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκινογένεση είναι από τις κυριότερες ασθένειες για τις οποίες αποδίδεται σημαντική ευθύνη στις ελεύθερες ρίζες.

Η λειτουργία των αντιοξειδωτικών ουσιών είναι να εμποδίζουν την δημιουργία ελευθέρων ριζών και να αναστέλλουν την καταστροφική για το κύτταρο δράση τους, δωρίζοντας πολύ εύκολα ηλεκτρόνια, σταθερο- ποιώντας έτσι και πάλι τις οξειδωμένες μορφές που δημιουργήθηκαν.

ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ

Η βιταμίνη C

Η βιταμίνη E

Το λιπικό οξύ (Ala )

Η Ν-Ακετυλοκυστείνη (Nac ) 

Το συνένζυμο Q10

Το ιχνοστοιχείο σελήνιο ( Se )

 Η βιταμινη Α και καροτενοίδη 

Οι φαινολικές ομάδες

Το λυκοπένιο

ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ

Τσάι πράσινο 

Τσουκνίδα 

Ταραξάκο

Ισωπός

ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Βερβενα 

Σκουτελαρια 

Αγρια Βρωμη 

Τζινσενγκ

ΝΕΥΡΟ- ΧΑΛΑΡΩΤΙΚΑ

Βαλεριάνα 

Βιβούρνο 

Χιονανθές 

Λυκίσκος 

Χαμομήλι

ΔΙΕΓΕΡΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Ο καφές, το τσάι τα αναψυκτικά τύπου κόλα περιέχουν καφείνη η οποία είναι διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος

+ Τα δύο τελευταία δρουν τοπικά για την ανακούφιση του υπερσυσταλμένου πεπτικού συστήματος. Βότανα που περιέχουν πτητικά έλαια μπορούν να επηρεάσουν άμεσα το λεμφικό σύστημα του εγκεφάλου μέσω του οσφρητικού πλέγματος , πράγμα που εξηγεί την αποτελεσματικότητα της αρωματοθεραπείας

+ Είναι χρήσιμα όταν το νευρικό μας σύστημα είναι εξασθενημένο για παράδειγμα μετά από μια μακρά ασθένεια.

+ Η νταμιάνα επίσης έχει την τάση να διεγείρει το νευρικό σύστημα.

42_BW_DIATROFH_VOTANA.indd

Γιωτα Καρακασιδου Kλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Continue Reading

Διατροφή

Τρώγοντας από σπίτι

Είναι γνωστό πως το σπιτικό μαγειρεμένο φαγητό, τις περισσότερες φορές, υπερέχει ξεκάθαρα του έτοιμου που παρέχεται από πληθώρα εστιατορίων και ταχυφαγείων. Για αυτό υιοθετήστε την συνήθεια του «τάπερ» αποτελεί σύμμαχο ενός υγιούς διατροφικού πλάνου και όχι μόνο… 

Τον τελευταίο καιρό ολοένα και περισσότερο συναντούμε κυρίως στους εργασιακούς χώρους το γνωστό σε όλους μας «τάπερ» από το σπίτι. Η συνήθεια αυτή που πρόσφατα υιοθετήθηκε στην πατρίδα μας, εκτός από το προφανές οικονομικό όφελος, παρέχει και σαφή διατροφικά πλεονεκτήματα. Είναι πλέον γνωστό πως το σπιτικό μαγειρεμένο φαγητό, τις περισσότερες φορές, υπερέχει ξεκάθαρα του έτοιμου που παρέχεται από πληθώρα εστιατορίων και ταχυφαγείων. Αρχικά δίνεται η δυνατότητα στο άτομο να καθορίσει την ποσότητα του φαγητού που του αναλογεί και να μην υπερβάλει λόγω του μεγέθους της μερίδας που έρχεται «πακέτο». Η ποιότητα των υλικών τα οποία χρησιμοποιούνται στο μαγείρεμα είναι περισσότερο διασφαλισμένη, όταν μιλάμε για σπιτικό φαγητό. Αχίλλειος πτέρνα του έτοιμου φαγητού αποτελεί τα έλαια με τα οποία παρασκευάζεται κι αυτό είναι άλλος ένας κίνδυνος που αποφεύγεται με το μαγείρεμα στο σπίτι. Μια ακόμη θετική πλευρά της συνήθειας αυτής είναι πως τείνει να εκλείψει το τηγανητό φαγητό, διότι δεν καταναλώνεται εύκολα ώρες μετά την παρασκευή του. Επίσης, με την κατανάλωση σπιτικού φαγητού υπάρχει δυνατότητα για πρόσληψη μεγάλης ποικιλίας φαγητών, το οποίο συμμορφώνεται απόλυτα με την ισορροπημένη διατροφή. Όμως κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις και η σύγχρονη επιστήμη της διατροφής οφείλει να προστατέψει το άτομο από τους κινδύνους που ελλοχεύουν. Καλό είναι το φαγητό να καταναλώνεται σε ώρα διαλλείματος και όχι μπροστά στον υπολογιστή την ώρα που αφοσιώνεται στην δουλεία του, διότι με τον τρόπο αυτό αφενός δεν αντιλαμβάνεται την ποσότητα που καταναλώνει και αφετέρου δεν αποκομίζει την απόλαυση που οφείλει να παρέχει το φαγητό με αποτέλεσμα το άτομο να καθίσταται πιο επιρρεπές σε πολλά θερμιδοφόρα σνακ. Επίσης, το γεύμα πρέπει να είναι πλήρες και να συνοδεύεται απαραιτήτως από σαλάτα. Όσον αφορά την επιλογή του γεύματος, καλό θα ήταν όσπρια και λαδερά φαγητά να μην αποφεύγονται, παρά τη δυσκολία να μεταφερθούν, διότι αποτελούν θεμέλιο λίθο της διατροφικής πυραμίδας. Το ίδιο ισχύει και για την κατανάλωση ψαριού, το οποίο θα μπορούσε να καταναλωθεί ευκολότερα με την μορφή φιλέτου. Επίσης Γνωρίζετε ότι: στις ώρες εργασίας θα πρέπει να προσλαμβάνονται αρκετά φρούτα, πιο εύκολα με τη μορφή κάποιου ενδιάμεσου γεύματος. Συνοψίζοντας, η υιοθέτηση της συνήθειας του «τάπερ» αποτελεί σύμμαχο ενός υγιούς διατροφικού πλάνου, δίνοντας όμως έμφαση στον τρόπο με τον οποίο καταναλώνεται το φαγητό, δηλαδή σε ήρεμο περιβάλλον, ιδανικά εκτός των στενών ορίων του χώρου εργασίας και προπαντός δίνοντας χρόνο στην κατανάλωση του γεύματος που εκτός από ευχαρίστηση διασφαλίζει και την υγεία του ατόμου

Βασιλάκου Δέσποινα, MD, MSc Ιαυρός-Κλινικός/ Διαιτολόγος

Continue Reading

Διατροφή

Τρόποι να προσέχετε τη διατροφή σας αν περνάτε πολλές ώρες στο γραφείο

Η εργασία έχει γίνει πλέον αναφαίρετο κομμάτι της ανθρώπινης ζωής και θέλοντας και μη,
καλούμαστε να προσαρμόσουμε τις ασχολίες και τις γενικότερες ανάγκες μας γύρω από αυτή.
Οι εργασιακές ώρες ολοένα κι αυξάνονται κι οι απαιτήσεις της δουλειάς μπορούν εύκολα να
απειλήσουν τις υγιεινές συνήθειες που προσπαθούμε να “χτίσουμε”, πόσο μάλλον όταν αυτές
σχετίζονται με τη διατροφή μας.

Η έντονη καθιστική ζωή που επιβάλλουν οι δουλειές γραφείου, αποτελεί από μόνη της μια
πρόκληση και καλεί τον καθένα από εμάς να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίσει μια
σωστή κι ολοκληρωμένη διατροφή.

Με το άρθρο που σας έχουμε ετοιμάσει, θα καταφέρετε να
“ξεκλειδώσετε” όλους εκείνους τους τρόπους που θα διευκολύνουν το έργο σας, έτσι ώστε να
ισορροπήσετε τέλεια τους σύγχρονους ρυθμούς της εργασιακής ζωής με την προσοχή που
χρειάζεται η υγιεινή διατροφή!

Έτοιμα γεύματα
Είναι γεγονός, ότι έπειτα από μια κουραστική μέρα στη δουλειά, το τελευταίο πράγμα στο μυαλό
μας είναι το μαγείρεμα. Έρχεται το αύριο, συνειδητοποιούμε ότι παραμελήσαμε το φαγητό, με
αποτέλεσμα να καταφεύγουμε σε ανθυγιεινές και τυποποιημένες επιλογές τροφίμων κι άλλες
φορές μένουμε ακόμα και νηστικές.
Πλέον, υπάρχουν πολλές εναλλακτικές για εκείνες τις μέρες, ή κι εβδομάδες που το μαγείρεμα
μοιάζει περισσότερο σαν αγγαρεία, παρά σαν αναγκαιότητα. Μιας κι αυτή η ανάγκη έχει
ταλανίσει πολλές εργαζόμενες γυναίκες, τα έτοιμα εταιρικά γεύματα έρχονται για να “λύσουν” τα
χέρια και να προσφέρουν όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την τόνωση κι
ενδυνάμωση του οργανισμού. Η ποιότητά τους αγγίζει τη νοστιμιά και την ποιότητα ενός
σπιτικού φαγητού και μας εφοδιάζουν με ενέργεια, η οποία κρίνεται επιτακτική για τις ώρες που
το μυαλό “καταπονείται” περισσότερο!

Ένα ισορροπημένο πρωινό
Για εκείνες τις ημέρες που το ξύπνημα φαντάζει αδύνατο, η ετοιμασία του πρωινού έρχεται να
αποτελέσει ένα ακόμα “βάρος” στην καθημερινή ρουτίνα. Σίγουρα, αν το αμελήσουμε για τις
ημέρες που πραγματικά δεν προλαβαίνουμε, μπορούμε να ανακτήσουμε λίγη από τη χαμένη
ενέργεια με κάποια μπάρα δημητριακών ή με ένα σάντουιτς, όμως αν αυτή η τακτική γίνει
μόνιμη συνήθεια, τότε θα πρέπει να αναθεωρήσουμε.

Ένα πλήρες κι ισορροπημένο πρωινό δεν πρέπει να περιλαμβάνει μόνο έναν καφέ ή ένα τοστ.
Ξεκινήστε την ημέρα σας με ένα γεύμα πλούσιο σε πρωτεΐνες και υδατάνθρακες, επιλέγοντας ανάμεσα σε αβγά, γάλα, ξηρούς καρπούς, φρυγανιές, φρούτα και χυμούς, και κάνοντας τους
κατάλληλους συνδυασμούς. Αυτές οι τροφές, θα “γεμίσουν” τις μπαταρίες σας και θα σας
προκαλέσουν την αίσθηση κορεσμού. Πάντα να προτιμάτε τα πιο πρακτικά κι εύπεπτα τρόφιμα,
τα οποία θα σας κρατήσουν χορτάτους για αρκετή ώρα, χωρίς να σας έχουν ταλαιπωρήσει
πολύ κατά την προετοιμασία τους. Μόνο έτσι, θα αυξήσετε την παραγωγικότητά σας και θα
μπορέσετε να αποδώσετε με μεγαλύτερη ευκολία στη δουλειά σας!

Διαμόρφωση ενός διατροφικού πλάνου
Ο προγραμματισμός αποτελεί το Α και το Ω σε κάθε τομέα της ζωής. Όσο οργανωτικοί
προσπαθούμε να είμαστε στην επαγγελματική μας ζωή, άλλο τόσο συνεπής οφείλουμε να
γίνουμε κι ως προς τη διατροφή μας. Είτε αναγνωρίσουμε οι ίδιοι τις διατροφικές μας ανάγκες,
είτε απευθυνθούμε σε κάποιον ειδικό διατροφολόγο, επιτρέπουμε αυτόματα στον εαυτό μας να
διαχειριστεί με συνέπεια, πειθαρχία κι υπευθυνότητα κάθε διατροφικό πειρασμό.

Ο οργανισμός, αρχίζει σιγά-σιγά να “τιθασεύεται” και να προσαρμόζεται σε ένα συγκεκριμένο
πλάνο διατροφής. Πιο αναλυτικά, αυτό το πρόγραμμα, περιλαμβάνει συγκεκριμένα γεύματα και
σνακ, τα οποία θα καταναλωθούν σε συγκεκριμένες ώρες μέσα στην ημέρα. Το μόνο σίγουρο
είναι, ότι με αυτόν τον προμελετημένο σχεδιασμό, θα έχετε τον πλήρη έλεγχο για να
κατευθύνετε τις διατροφικές σας συνήθειες προς το σωστό δρόμο!

Μικρά γεύματα μέσα στην ημέρα
Όταν βρισκόμαστε εν ώρα εργασίας, είναι φυσιολογικό, ο οργανισμός να “ζητά” περισσότερη
ενέργεια για να αποδώσει. Έτσι λοιπόν, τα ανθυγιεινά σνακ, ο καφές και τα γλυκά ροφήματα,
αποτελούν την πιο γρήγορη λύση για να “οξύνουμε” την παραγωγικότητά μας και για να
παραμείνουμε σε εγρήγορση. Ο οργανισμός αρχίζει να εξαρτάται από την καφεΐνη και τη
ζάχαρη, με αποτέλεσμα η κατανάλωσή τους να γίνεται μία σταθερή συνήθεια, ειδικά κατά τις
ώρες που βρισκόμαστε στο γραφείο.

Είναι πολύ εύκολο να χάσουμε τον έλεγχο, αλλά και να επιφέρουμε, άθελά μας, σοβαρές
επιπτώσεις στην υγεία μας. Παρόλα αυτά, δε χρειάζεται να αποκλείσετε τελείως τα σνακ από τη
διατροφή σας. Αυτό που συνιστάται, είναι η επιλογή πιο υγιεινών, μικρών γευμάτων, τα οποία
θα συμπληρώνουν τα θρεπτικά συστατικά και την ενέργεια που χρειάζεται ο οργανισμός για να
αντέξει στις δοκιμασίες της ημέρας. Ιδανικά, μπορείτε να ετοιμάσετε κάποιο υγιεινό smoothie,
μια σαλάτα φρούτων ή κάποια μπάρα δημητριακών!

Η επίτευξη μιας ισορροπημένης διατροφής αποκτά άλλη διάσταση όταν εμπλέκεται με την
εργασιακή μας ζωή. Με τη σωστή προετοιμασία και τη συνειδητοποίηση των αναγκών σας, θα
μπορείτε να αντιμετωπίσετε κάθε διατροφική πρόκληση και να διατηρήσετε την υγεία και την
ενέργειά σας!

Continue Reading

Trending