Το χρονικό περιθώριο λίγων ημερών έχουν πλέον οι ιδιοκτήτες ακινήτων, ώστε να προβούν στις απαιτούμενες προσθαφαιρέσεις και μεταβολές γενικότερα του εντύπου Ε9. Πιο συγκεκριμένα, ως καταληκτική ημερομηνία για φέτος ορίστηκε η 8^η Μαρτίου, αντί για τις 31/3, τελευταία μέρα του τρέχοντος μήνα, όπως ίσχυε μέχρι πέρσι.

Αυτή η σύμπτυξη των ημερομηνιών οφείλεται στο νέο καθεστώς πληρωμής του φόρου, καθώς φέτος ο ΕΝΦΙΑ θα αποπληρωθεί σε μία παραπάνω δόση (οι δόσεις μεταβάλλονται σε έντεκα δόσεις). Με την πρώτη εξ αυτών -και εφόσον τηρηθεί το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα- να καταβάλλεται τον Απρίλιο και την τελευταία τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους. Ευκαιρίας δοθείσης μάλιστα, να αναφέρουμε ότι από το ’25 οι δόσεις θα γίνουν δώδεκα, κάτι που επί της ουσίας συνεπάγεται ότι ο φόρος επί των ακινήτων θα αποπληρώνεται ανά μήνα και καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Ποιοι ιδιοκτήτες ακινήτων λοιπόν θα πρέπει να προβούν σε μεταβολές;

Συνοπτικά να αναφέρουμε ότι αφορά όσους φορολογούμενους εντός του 2023:

• Απέκτησαν νέο ακίνητο (μέσω αγοράς, γονικής παροχής, δωρεάς, κληρονομιάς)
• Πούλησαν ή μεταβίβασαν ακίνητο (π.χ. σε παιδιά ή εγγόνια)
• Είχαν οποιαδήποτε άλλη μεταβολή στην ακίνητη περιουσία τους το ‘23 (ενδεικτικές περιπτώσεις: αύξηση/μείωση ποσοστού συνιδιοκτησίας, νομιμοποίηση αυθαίρετων κτισμάτων κλπ.)

Με άλλα λόγια, αφορά όσους ιδιοκτήτες είχαν την οποιαδήποτε μεταβολή σε εμπράγματο δικαίωμα, επί έστω και ενός ακινήτου. Σε αυτό το σημείο βέβαια, να καταγράψουμε ότι πάρα πολλοί φορολογούμενοι ενδέχεται απλά και μόνο να χρειαστεί να προβούν σε έναν τελικό έλεγχο και τσεκάρισμα. Αν μια αγοραπωλησία έχει πραγματοποιηθεί μετά το περσινό καλοκαίρι, είναι εξαιρετικά πιθανό να έχουν ήδη ενημερωθεί οι αντισυμβαλλόμενοι από την ΑΑΔΕ για την αυτόματη συμπλήρωση του εντύπου, και να μην χρειάζεται να προβούν σε κάποια πρόσθετη ενέργεια, παρά μόνο να τσεκάρουν την επιτυχή ολοκλήρωση της μεταφοράς.

Αφορά περί τους ενενήντα χιλιάδες φορολογούμενους, κυρίως για αγοραπωλησίες που πραγματοποιήθηκαν από τον Ιούλιο του ‘23 και έπειτα, και τα διαδικαστικά ολοκληρώθηκαν μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας myProperty. Αυτή η αυτοματοποιημένη διαδικασία, εδώ και μόλις μερικές εβδομάδες επεκτάθηκε και στις περιπτώσεις γονικών παροχών και δωρεών.

Προτείνεται και ένας γενικότερος έλεγχος για την ορθή καταγραφή όλων των ακινήτων

Σε κάθε περίπτωση, προτείνουμε έναν επανέλεγχο του εντύπου από όλους τους υπόχρεους. Κι αυτό γιατί, κάθε παράλειψη στη σωστή αποτύπωση του εκάστοτε ακινήτου, ενδέχεται να επιφέρει πρόσθετες χρεώσεις στον εκκαθαριζόμενο φόρο. Είναι έτσι δομημένο το θεσμικό πλαίσιο, ώστε αν τυχόν ένα ακίνητο δεν είναι δηλωμένο σωστά ή είναι καταγεγραμμένο με ασάφειες, τότε το Ε9 εκκαθαρίζεται με το δυσμενέστερο σενάριο για τον φορολογούμενο και προς όφελος του Δημοσίου.

Αυτός λοιπόν είναι ο λόγος που προτείνουμε να διπλοτσεκάρονται δεδομένα που αφορούν το έτος αδείας, τον διαχωρισμό κύριων και βοηθητικών χώρων, τον όροφο, το ποσοστό συνιδιοκτησίας, την ακριβή καταγραφή του ορθού εμπράγματος δικαιώματος, καθώς όπως προαναφέραμε, λανθασμένη ή ελλιπής καταγραφή ενδέχεται να καταστεί κοστοβόρα για τους ιδιοκτήτες.

Σχετικά με την πρόσθετη έκπτωση στα ασφαλισμένα ακίνητα

Περίοδος πρώτης εφαρμογής φέτος και για την επιπλέον έκπτωση που αφορά τα ασφαλισμένα ακίνητα έναντι φυσικών καταστροφών. Η έκπτωση μπορεί να ανέλθει σε ποσοστό έως και 10%, και οι βασικές προϋποθέσεις είναι α) να καλύπτει ταυτόχρονα σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα &  β) η ασφαλισμένη αξία των κύριων και βοηθητικών χώρων, να είναι τουλάχιστον 900 ευρώ το τ.μ. (από την επόμενη χρονιά θα ισχύει το κατώτατο όριο των 1000 ανά τ.μ.). Στην πράξη διαπιστώθηκε ότι δεν είναι πολλές οι περιπτώσεις αυτών των ακινήτων, καθώς είτε δεν ήταν καθόλου ασφαλισμένα είτε υπάρχει συμβόλαιο, αλλά δεν πληρούνταν σωρευτικά τα παραπάνω κριτήρια.

Παναγιώτης Τσένος

Φοροτεχνικός σύμβουλος επιχειρήσεων

Απομένουν ελάχιστα εικοσιτετράωρα, ώστε να πέσει η αυλαία του ’22 και να καλωσορίσουμε τη νέα χρονιά, και ως είθισται τέτοιες μέρες μέσα στο εορταστικό κλίμα έχουμε και μια σειρά υποχρεώσεων που περιλαμβάνονται στο φορολογικό καλεντάρι.

Άλλες αφορούν επιχειρήσεις και επιτηδευματίες, ενώ υπάρχουν και αυτές που αφορούν γενικότερα τους φορολογούμενους. Είτε μεμονωμένα και κατά περίπτωση είτε στο σύνολό τους, και πάντοτε βέβαια ανάλογα με την υποχρέωση.

Αποπληρωμές 

Μέχρι και την Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου, τελευταία εργάσιμη μέρα του μήνα και του έτους ταυτόχρονα, θα πρέπει να αποπληρωθούν:

• Η 6^η δόση του φόρου εισοδήματος
• Η 8^η δόση του ΕΝΦΙΑ
• Πιθανές δόσεις που αφορούν όσους έχουν υπαχθεί σε κάποια ρύθμιση οφειλών
• Το ΦΠΑ για τις επιχειρήσεις με διπλογραφικά βιβλία (ισχύει πάντοτε, και η δυνατότητα αποπληρωμής σε 2 ισόποσες δόσεις)
• Η 6^η δόση της επιστρεπτέας προκαταβολής (για όσες επιχειρήσεις έχουν τη σχετική υποχρέωση)
• Λοιπά βεβαιωμένα ποσά που προκύπτουν είτε από παρακρατούμενους φόρους είτε από ασφαλιστικές υποχρεώσεις.

Από την ανωτέρω λίστα, έχουν αφαιρεθεί τα τέλη κυκλοφορίας, μετά τη δίμηνη παράταση που ανακοινώθηκε προ δεκαημέρου. Να διευκρινίσουμε, ότι η συγκεκριμένη μετακύλιση αυτής της υποχρέωσης, συμπαρασύρει και τη δυνατότητα που παρέχεται στους ιδιοκτήτες που επιθυμούν να θέσουν τα οχήματά τους σε ακινησία, με αυτήν τη διαδικασία να πραγματοποιείται πλέον ψηφιακά.

Υποβολές

Πέραν των δεδομένων υποβολών, όπως επιτάσσει η νομοθεσία για τις επιχειρήσεις, πρέπει να έχουν υποβληθεί και κάποιες άλλες δηλώσεις, ειδικά για τις οποίες παρέχεται αυτή η δυνατότητα έως το τέλος του εκάστοτε έτους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων που αφορούν αναδρομικές αποδοχές μισθωτών ή συνταξιούχων. Η υποβολή τους πραγματοποιείται ηλεκτρονικά, ενώ είναι εξαιρετικά σημαντικό -προς αποφυγή περιττών ενεργειών και πιθανών λαθών- να διευκρινιστεί το εξής: Οι καταγραφές των συμπληρωματικών ποσών δεν γίνονται σε μία δήλωση. Βάσει της κείμενης νομοθεσίας, πρέπει τα αναδρομικά να δηλώνονται ξεχωριστά και για το κάθε έτος που αφορούν αυτά τα εισοδήματα.

Καθώς λοιπόν η υποβολή τους πραγματοποιείται ηλεκτρονικά, εκδίδεται άμεσα και το νέο εκκαθαριστικό σημείωμα. Τώρα, σε περίπτωση που προκύπτει χρεωστική διαφορά, η καταληκτική ημερομηνία έως την οποία μπορεί ο φορολογούμενος να αποπληρώσει εμπρόθεσμα τον πρόσθετο φόρο, θα είναι μέχρι τις 31/1/23.

Υπάρχουν επίσης οι δηλώσεις των αποβιωσάντων, οι οποίες υποβάλλονται από τους κληρονόμους τους. Στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι εφικτή η άμεσα ηλεκτρονική υποβολή, και αυτές οι δηλώσεις υποβάλλονται χειρόγραφα. Στις μέρες μας βέβαια, η έννοια της χειρόγραφης υποβολής συμπεριλαμβάνει και την υποβολή μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας με την ΑΑΔΕ, και ειδικότερα μέσω των αιτημάτων.

myData

Έως και αυτή τη στιγμή που γράφονται αυτές οι αράδες, θα πρέπει βάσει φορολογικού ημερολογίου και μέχρι τις 31/12 οι επιχειρήσεις να αναρτήσουν στην πλατφόρμα myData τις παραλείψεις και αποκλίσεις που αφορούν τις συναλλαγές της χρήσης 2021. Η συγκεκριμένη προθεσμία θεωρείται σίγουρο ότι θα παραταθεί και δεν είναι αποκλειστικά και μόνο επειδή πρόκειται για κάτι εντελώς καινούργιο στο φορολογικό γίγνεσθαι. Είναι γενικότερα ότι η πλατφόρμα παραμένει δυσλειτουργική σε πάρα πολλά σημεία, οπότε και είναι πρακτικά αδύνατον να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να ανταποκριθούν, υποβάλλοντας τα δεδομένα με επιτυχία και όπως προβλέπεται.

Ειδικά για το myData και τα ηλεκτρονικά βιβλία, είναι σαφές ότι θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν πάρα πολλές διατάξεις και παράμετροι από όσα πρόκειται να ισχύσουν. Όπως και να έχει πάντως, πρόκειται για μια υποχρέωση που -ανεξάρτητα από το εύρος της παράτασης που θα δοθεί- θα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Η αποστολή των παραλείψεων και αποκλίσεων των αντικριζόμενων συναλλαγών, είναι κομβικής σημασίας για να μπορέσει η ΑΑΔΕ να αποκτήσει μια όσο το δυνατόν ευκρινέστερη εικόνα και να μπορεί να χρησιμοποιήσει τα δεδομένα για φοροελεγκτικούς σκοπούς. 

Η παραπάνω καταγραφή φορολογικών υποχρεώσεων είναι ενδεικτική, και συμπεριλαμβάνει τις σημαντικότερες εξ αυτών. Το φορολογικό ημερολόγιο ειδικά στο τέλος του εκάστοτε μήνα -πολλώ δε μάλλον στο τέλος του έτους-, βρίθει υποχρεώσεων και είναι εξαιρετικά σημαντικό να δοθεί η απαιτούμενη προσοχή ώστε τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι φορολογούμενοι να μην βρεθούν αντιμέτωποι με παραλείψεις και πιθανά μελλοντικά πρόστιμα.

Παναγιώτης Τσένος

Φοροτεχνικός σύμβουλος επιχειρήσεων / συγγραφέας φορολογικών & οικονομικών μελετών

[email protected] 

tsenos.gr 

Η υποχρεωτική εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, και παράλληλα των ηλεκτρονικών βιβλίων, ήρθε να ταράξει τα ούτως ή άλλως καθόλου ήρεμα νερά της ελληνικής φορολογίας. Και κατ’ επέκταση ολόκληρης της οικονομίας της χώρας μας, καθώς εκ των πραγμάτων επιδρά άμεσα στην καθημερινότητα των επιχειρήσεων.

Η μετάβαση σε όλο αυτό νέο καθεστώς, όχι απλά δεν είναι εύκολη, αλλά αποδεικνύεται και για την ίδια την ΑΑΔΕ, εξαιρετικά δυσχερής. Έχουμε λοιπόν ένα ήδη υφιστάμενο νομοθετικό πλέγμα διατάξεων, σημαντική πτυχή του οποίου αποτελούσε έως τώρα η Α.1138, μια απόφαση που θεσμοθετήθηκε αρχές καλοκαιριού του ’21, και έκανε μια πρώτη γενική καταγραφή των δεδομένων που δημιουργεί το myData.

Τώρα, η πρόσφατα θεσμοθετημένη απόφαση Α.1090/22 που ψηφίστηκε τον προηγούμενο μήνα, κρίνεται εξαιρετικά σημαντική, καθώς -μεταξύ άλλων θεμάτων- επανακαθορίζει τους χρόνους διαβίβασης των παραστατικών.  

Και όταν αναφερόμαστε σε επανακαθορισμό, αυτό αφορά σύμπτυξη του χρόνου διαβίβασης σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Αν επιχειρήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε σε έναν πίνακα τα επικαιροποιημένα δεδομένα, έτσι όπως αυτά προέκυψαν και με τη συγκεκριμένη εγκύκλιο, θα καταλήξουμε στον παρακάτω πίνακα:

Το συμπέρασμα που προκύπτει από όλα τα παραπάνω δεδομένα, είναι ότι απώτερος στόχος της ΑΑΔΕ είναι να φτάνει στο myData η πληροφορία για τα έσοδα των επιχειρήσεων το συντομότερο δυνατό.   

Έμμεσα, και περιορίζοντας ασφυκτικά τους χρόνους διαβίβασης, οδηγεί τις επιχειρήσεις που είχαν έως επιλέξει κάποιες πιο ευέλικτες, προσωρινές λύσεις (π.χ. διαβίβαση των δεδομένων τους μέσω των συνεργαζόμενων φοροτεχνικών/λογιστικών γραφείων) να αναζητήσουν τρόπους άμεσης αποστολής των πληροφοριών. 

Ενδεικτικές, λοιπές συμπεριλαμβανόμενες διατάξεις

Πέρα από τα παραπάνω -που καθώς αφορούν τους χρόνους διαβίβασης, κρίνονται και ως οι πιο σημαντικές διατάξεις της Α.1090/22- με τη συγκεκριμένη απόφαση καταγράφονται κάποιοι νέοι ορισμοί ή επαναδιευκρινίζονται κάποιες παράμετροι λειτουργίας του myData:

Η προσθήκη της έννοιας της “Απώλειας διασύνδεσης”: Η οποία και ορίζεται ως «η ανυπαίτια αδυναμία διαβίβασης των δεδομένων στο χρόνο που ορίζεται στην παρούσα απόφαση, ανά τύπο παραστατικού και τρόπου διαβίβασης, λόγω διακοπής είτε της σύνδεσης internet είτε του συστήματος διανομής ηλεκτρικής ενέργειας».

Καθορίζεται επίσης, πώς διαμορφώνεται ο χρόνος διαβίβασης στις περιπτώσεις που υπάρχει απώλεια διασύνδεσης: Καταρχάς, η οντότητα εφόσον της ζητηθεί, θα πρέπει με κάθε πρόσφορο μέσο να αποδεικνύει την απώλεια διασύνδεσης με την ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, ενώ τα δεδομένα των εκδιδόμενων λογιστικών στοιχείων θα διαβιβάζονται αμελλητί με την αποκατάσταση της διασύνδεσης, με την ένδειξη «Απώλεια Διασύνδεσης». 

Στην ίδια την επιχείρηση πέφτει και το βάρος της γενικότερης ευθύνης, καθώς -και βάσει των διατάξεων πλέον- οφείλει να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή εκ νέου απώλειας της διασύνδεσης. Επίσης, τονίζεται ότι «σε κάθε περίπτωση, τα δεδομένα διαβιβάζονται το αργότερο εντός δύο (2) ημερών από την καταληκτική ημερομηνία διαβίβασής τους, είτε από το κανάλι διαβίβασης που εκδόθηκαν ή διαβιβάστηκαν αρχικά ανεπιτυχώς είτε από τα προγράμματα διαχείρισης επιχειρήσεων (εμπορικό/ λογιστικό, ERP) είτε από την ειδική φόρμα καταχώρησης εφόσον τηρούνται τα όρια χρήσης της».  

Ποιες επιχειρήσεις δύνανται να χρησιμοποιούν την ειδική φόρμα καταχώρησης για το ‘22

Ως γνωστόν, από τα πέντε διαθέσιμα κανάλια διαβίβασης, ισχύουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις χρήσης της ειδικής φόρμας καταχώρησης.  Στην προκειμένη περίπτωση, επικυρώθηκαν και τυπικά τα σημεία εκείνα που λαμβάνονται υπόψη για την τρέχουσα χρήση. Αυτά λοιπόν είναι 1) τα ακαθάριστα έσοδα προσδιορίζονται με βάση τα αριθμητικά δεδομένα της δήλωση φορολογίας εισοδήματος φορολογικού χρήσης ’20, ενώ 2) για τον προσδιορισμό του συνόλου τιμολογίων λαμβάνεται υπόψη το πλήθος των τιμολογίων της υποβληθείσας κατάστασης φορολογικών στοιχείων πελατών έτους ’20. 

Παναγιώτης Τσένος

φοροτεχνικός σύμβουλος επιχειρήσεων / συγγραφέας φορολογικών & οικονομικών μελετών

tsenos.gr 

[email protected]