Διατροφή
Η αξία της υγιεινής διατροφής
Καταρρίπτοντας τους μύθους δημοφιλών τύπων δίαιτας
Τα τελευταία χρόνια, το συνεχώς αυξανόμενο ενδιαφέρον του κοινού γύρω από θέματα διατροφής έχει οδηγήσει τον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο στην ανακύκλωση πληροφοριών γύρω από διάφορους τύπους «σωστής» διατροφής και τύπους «ορθού» αδυνατίσματος. Αποτέλεσμα αυτού είναι αρκετές διαφορετικού τύπου δίαιτες να είναι πολύ δημοφιλείς, οι βασικές αρχές των οποίων στηρίζονται στη διαστρέβλωση βασικών επιστημονικών αρχών, στο βωμό του οικονομικού κέρδους ή της προσωρινής ταχείας απώλειας βάρους, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η υγεία του ατόμου. Τόσο η γνωστή δίαιτα Άτκινς ή η τελευταίως διαδεδομένη δίαιτα ομάδας αίματος, στηρίζονται σε αρχές αντίθετες από τις επιστημονικά τεκμηριωμένες, και δύνανται να προκαλέσουν και συγκεκριμένα προβλήματα στην υγεία.
Απαραίτητο στοιχείο για την αποφυγή των κινδύνων είναι η σωστή ενημέρωση και η κριτική σκέψη. Παρακάτω παρουσιάζονται κάποιες από τις δημοφιλέστερες δίαιτες, για τις οποίες δεν υπάρχουν κλινικές μελέτες, οι οποίες να υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητά τους και κυρίως να αποδεικνύουν την απουσία κινδύνου, όταν κάποιος τις υιοθετεί.
Δίαιτα σύμφωνα με την ομάδα αίματος
Από το 1996 στο βιβλίο “Εat right for your type”, προτάσσεται δίαιτα σύμφωνα με την οποία το κάθε άτομο πρέπει να τρέφεται ανάλογα με την ομάδα αίματος του, κατά το σύστημα ΑΒΟ. Το βιβλίο έγινε ανάρπαστο, πουλώντας περισσότερα από δύο εκατομμύρια αντίτυπα και μεταφράστηκε σε 50 γλώσσες, ενώ η δίαιτα αυτή διέπεται από δύο βασικές αρχές, οι οποίες είναι οι εξής:
1. «Οι αγλουτινίνες, έχουν την ιδιότητα να προκαλούν αιμοσυγκόλληση όταν προσκολλούνται στα σάκχαρα των συγκολλητινογόνων A ή Β, που εντοπίζονται στην επιφάνεια των ερυθρών αιμοσφαιρίων.» Όμως αυτό δεν θα μπορούσε να είναι επιβλαβές για τον ανθρώπινο οργανισμό, καθώς σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες αγλουτινίνες εντοπίσθηκαν και σε ζωτικά όργανα του ανθρώπου και εξυπηρετούν πιθανώς την άμυνα του οργανισμού.
2. «Η ομάδα Ο είναι η αρχαιότερη, ενώ Α, Β και ΑΒ είναι μεταγενέστερες.» Γεγονός που επίσης δεν ευσταθεί.
Η περαιτέρω ανάλυση αποφαίνεται περιττή, καθώς τα παραπάνω δεδομένα που αποτελούν τους θεμέλιους λίθους της δίαιτας αυτής, δεν είναι ούτε στο ελάχιστο επιστημονικά τεκμηριωμένα. Εξάλλου, δεν είναι γνωστές κλινικές μελέτες που να υποστηρίζουν πως η ομάδα αίματος ενός ατόμου σχετίζεται με την διατροφή του.
Δίαιτα Atkins
Η δίαιτα του Atkins, προτείνει τον αυστηρό περιορισμό των υδατανθράκων, είναι υψηλή σε πρωτεΐνη και κατά συνέπεια υψηλή σε λίπος. Αποτελείται από 4 φάσεις. Σε πρόσφατες συγκριτικές μελέτες που διήρκεσαν περισσότερο από 12 μήνες, οι διαφορές που παρατηρήθηκαν στην απώλεια δεν ήταν στατιστικά σημαντικές. Εξάλλου, η όποια απώλεια παρατηρείται αρχικά κατά την δίαιτα του Atkins, οφείλεται στην εξάντληση των αποθεμάτων γλυκογόνου του οργανισμού και κατά συνέπεια την μεγάλη απέκκριση νερού.
Εκτός από τα μη αξιοσημείωτα αποτελέσματα, όσον αφορά την απώλεια βάρους, πρέπει να επισημανθεί και ο κίνδυνος για την υγεία που ενέχεται σε αυτήν. Σύμφωνα με κλινικές μελέτες μια υψηλοπρωτεϊνική δίαιτα, επιβαρύνει τη νεφρική λειτουργία και καταπονεί αρκετά τους νεφρούς. Επίσης, μια δίαιτα υψηλή σε λιπαρά αποτελεί παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη καρδιαγγειακών νοσημάτων. Η κέτωση δεν είναι «ένα θαυμάσιο δώρο της ζωής», όπως ο ίδιος ο Atkins συνήθιζε να την χαρακτηρίζει, αλλά μία ιδιαίτερα στρεσογόνος κατάσταση για τον οργανισμό. Τέλος, η δίαιτα αυτή αποφαίνεται επιζήμια και για την υγεία των οστών, καθώς προάγει την απώλεια Ca.
Του Μιχάλη Χουρδάκη
Κλινικού Διαιτολόγου – Διατροφολόγου Δημόσιας Υγείας
Αντιπροέδρου Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων – Διατροφολόγων.
Άρθρο αρχείου
Μιχάλη Χουρδάκη
Διατροφή
Τα Αντιοξειδωτικά | Ισορροπημένη Διατροφή
Τα αντιοξειδωτικά είναι ουσίες που αναστέλλουν, αντιστέκονται και προφυλάσσουν το κύτταρο από οξειδώσεις.
Για να γίνει πιο εύκολα αντιληπτή η έννοια της κυτταρικής οξείδωσης, ας υποθέσουμε ότι αφήνουμε ένα κομμάτι σίδερο εκτεθειμένο στα καιρικά φαινόμενα. Το σίδερο ύστερα από κάποιο διάστημα θα σκουριάσει, δηλαδή θα οξειδωθεί. Το ίδιο συμβαίνει με τα κύτταρα. Κύριος υπεύθυνος και στις δύο περιπτώσεις είναι το χημικό στοιχείο οξυγόνο.
Δυστυχώς, ως αποτέλεσμα φυσιολογικής λειτουργίας του κυτταρικού μεταβολισμού, το οξυγόνο αποσταθεροποιείται, δηλαδή χάνει ηλεκτρόνιο και συμπεριφέρεται σαν ελεύθερη ρίζα. Δηλαδή επιτίθεται σε βιομόρια του κυττάρου, λιπίδια και πρωτεΐνες, με σκοπό να «κλέψει» το ηλεκτρόνιο για να επανέρθει στη φυσιολογική του κατάσταση, μετατρέποντας λιπίδια και πρωτεΐνες σε ελεύθερες ρίζες. Έτσι όμως δημιουργούνται νέες και δραστικότερες μορφές ελευθέρων ριζών, οι οποίες τελικό αποδέκτη έχουν το πυρήνα του κυττάρου και το γενετικό του υλικό.
Νευροεκφυλιστικά νοσήματα, αναπνευστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκινογένεση είναι από τις κυριότερες ασθένειες για τις οποίες αποδίδεται σημαντική ευθύνη στις ελεύθερες ρίζες.
Η λειτουργία των αντιοξειδωτικών ουσιών είναι να εμποδίζουν την δημιουργία ελευθέρων ριζών και να αναστέλλουν την καταστροφική για το κύτταρο δράση τους, δωρίζοντας πολύ εύκολα ηλεκτρόνια, σταθερο- ποιώντας έτσι και πάλι τις οξειδωμένες μορφές που δημιουργήθηκαν.
ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ
Η βιταμίνη C
Η βιταμίνη E
Το λιπικό οξύ (Ala )
Η Ν-Ακετυλοκυστείνη (Nac )
Το συνένζυμο Q10
Το ιχνοστοιχείο σελήνιο ( Se )
Η βιταμινη Α και καροτενοίδη
Οι φαινολικές ομάδες
Το λυκοπένιο
ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ
Τσάι πράσινο
Τσουκνίδα
Ταραξάκο
Ισωπός
ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Βερβενα
Σκουτελαρια
Αγρια Βρωμη
Τζινσενγκ
ΝΕΥΡΟ- ΧΑΛΑΡΩΤΙΚΑ
Βαλεριάνα
Βιβούρνο
Χιονανθές
Λυκίσκος
Χαμομήλι
ΔΙΕΓΕΡΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Ο καφές, το τσάι τα αναψυκτικά τύπου κόλα περιέχουν καφείνη η οποία είναι διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος
+ Τα δύο τελευταία δρουν τοπικά για την ανακούφιση του υπερσυσταλμένου πεπτικού συστήματος. Βότανα που περιέχουν πτητικά έλαια μπορούν να επηρεάσουν άμεσα το λεμφικό σύστημα του εγκεφάλου μέσω του οσφρητικού πλέγματος , πράγμα που εξηγεί την αποτελεσματικότητα της αρωματοθεραπείας
+ Είναι χρήσιμα όταν το νευρικό μας σύστημα είναι εξασθενημένο για παράδειγμα μετά από μια μακρά ασθένεια.
+ Η νταμιάνα επίσης έχει την τάση να διεγείρει το νευρικό σύστημα.
42_BW_DIATROFH_VOTANA.indd
Γιωτα Καρακασιδου Kλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Διατροφή
Τρώγοντας από σπίτι
Είναι γνωστό πως το σπιτικό μαγειρεμένο φαγητό, τις περισσότερες φορές, υπερέχει ξεκάθαρα του έτοιμου που παρέχεται από πληθώρα εστιατορίων και ταχυφαγείων. Για αυτό υιοθετήστε την συνήθεια του «τάπερ» αποτελεί σύμμαχο ενός υγιούς διατροφικού πλάνου και όχι μόνο…
Τον τελευταίο καιρό ολοένα και περισσότερο συναντούμε κυρίως στους εργασιακούς χώρους το γνωστό σε όλους μας «τάπερ» από το σπίτι. Η συνήθεια αυτή που πρόσφατα υιοθετήθηκε στην πατρίδα μας, εκτός από το προφανές οικονομικό όφελος, παρέχει και σαφή διατροφικά πλεονεκτήματα. Είναι πλέον γνωστό πως το σπιτικό μαγειρεμένο φαγητό, τις περισσότερες φορές, υπερέχει ξεκάθαρα του έτοιμου που παρέχεται από πληθώρα εστιατορίων και ταχυφαγείων. Αρχικά δίνεται η δυνατότητα στο άτομο να καθορίσει την ποσότητα του φαγητού που του αναλογεί και να μην υπερβάλει λόγω του μεγέθους της μερίδας που έρχεται «πακέτο». Η ποιότητα των υλικών τα οποία χρησιμοποιούνται στο μαγείρεμα είναι περισσότερο διασφαλισμένη, όταν μιλάμε για σπιτικό φαγητό. Αχίλλειος πτέρνα του έτοιμου φαγητού αποτελεί τα έλαια με τα οποία παρασκευάζεται κι αυτό είναι άλλος ένας κίνδυνος που αποφεύγεται με το μαγείρεμα στο σπίτι. Μια ακόμη θετική πλευρά της συνήθειας αυτής είναι πως τείνει να εκλείψει το τηγανητό φαγητό, διότι δεν καταναλώνεται εύκολα ώρες μετά την παρασκευή του. Επίσης, με την κατανάλωση σπιτικού φαγητού υπάρχει δυνατότητα για πρόσληψη μεγάλης ποικιλίας φαγητών, το οποίο συμμορφώνεται απόλυτα με την ισορροπημένη διατροφή. Όμως κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις και η σύγχρονη επιστήμη της διατροφής οφείλει να προστατέψει το άτομο από τους κινδύνους που ελλοχεύουν. Καλό είναι το φαγητό να καταναλώνεται σε ώρα διαλλείματος και όχι μπροστά στον υπολογιστή την ώρα που αφοσιώνεται στην δουλεία του, διότι με τον τρόπο αυτό αφενός δεν αντιλαμβάνεται την ποσότητα που καταναλώνει και αφετέρου δεν αποκομίζει την απόλαυση που οφείλει να παρέχει το φαγητό με αποτέλεσμα το άτομο να καθίσταται πιο επιρρεπές σε πολλά θερμιδοφόρα σνακ. Επίσης, το γεύμα πρέπει να είναι πλήρες και να συνοδεύεται απαραιτήτως από σαλάτα. Όσον αφορά την επιλογή του γεύματος, καλό θα ήταν όσπρια και λαδερά φαγητά να μην αποφεύγονται, παρά τη δυσκολία να μεταφερθούν, διότι αποτελούν θεμέλιο λίθο της διατροφικής πυραμίδας. Το ίδιο ισχύει και για την κατανάλωση ψαριού, το οποίο θα μπορούσε να καταναλωθεί ευκολότερα με την μορφή φιλέτου. Επίσης Γνωρίζετε ότι: στις ώρες εργασίας θα πρέπει να προσλαμβάνονται αρκετά φρούτα, πιο εύκολα με τη μορφή κάποιου ενδιάμεσου γεύματος. Συνοψίζοντας, η υιοθέτηση της συνήθειας του «τάπερ» αποτελεί σύμμαχο ενός υγιούς διατροφικού πλάνου, δίνοντας όμως έμφαση στον τρόπο με τον οποίο καταναλώνεται το φαγητό, δηλαδή σε ήρεμο περιβάλλον, ιδανικά εκτός των στενών ορίων του χώρου εργασίας και προπαντός δίνοντας χρόνο στην κατανάλωση του γεύματος που εκτός από ευχαρίστηση διασφαλίζει και την υγεία του ατόμου
Βασιλάκου Δέσποινα, MD, MSc Ιαυρός-Κλινικός/ Διαιτολόγος
Διατροφή
Τρόποι να προσέχετε τη διατροφή σας αν περνάτε πολλές ώρες στο γραφείο
Η εργασία έχει γίνει πλέον αναφαίρετο κομμάτι της ανθρώπινης ζωής και θέλοντας και μη,
καλούμαστε να προσαρμόσουμε τις ασχολίες και τις γενικότερες ανάγκες μας γύρω από αυτή.
Οι εργασιακές ώρες ολοένα κι αυξάνονται κι οι απαιτήσεις της δουλειάς μπορούν εύκολα να
απειλήσουν τις υγιεινές συνήθειες που προσπαθούμε να “χτίσουμε”, πόσο μάλλον όταν αυτές
σχετίζονται με τη διατροφή μας.
Η έντονη καθιστική ζωή που επιβάλλουν οι δουλειές γραφείου, αποτελεί από μόνη της μια
πρόκληση και καλεί τον καθένα από εμάς να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίσει μια
σωστή κι ολοκληρωμένη διατροφή.
Με το άρθρο που σας έχουμε ετοιμάσει, θα καταφέρετε να
“ξεκλειδώσετε” όλους εκείνους τους τρόπους που θα διευκολύνουν το έργο σας, έτσι ώστε να
ισορροπήσετε τέλεια τους σύγχρονους ρυθμούς της εργασιακής ζωής με την προσοχή που
χρειάζεται η υγιεινή διατροφή!
Έτοιμα γεύματα
Είναι γεγονός, ότι έπειτα από μια κουραστική μέρα στη δουλειά, το τελευταίο πράγμα στο μυαλό
μας είναι το μαγείρεμα. Έρχεται το αύριο, συνειδητοποιούμε ότι παραμελήσαμε το φαγητό, με
αποτέλεσμα να καταφεύγουμε σε ανθυγιεινές και τυποποιημένες επιλογές τροφίμων κι άλλες
φορές μένουμε ακόμα και νηστικές.
Πλέον, υπάρχουν πολλές εναλλακτικές για εκείνες τις μέρες, ή κι εβδομάδες που το μαγείρεμα
μοιάζει περισσότερο σαν αγγαρεία, παρά σαν αναγκαιότητα. Μιας κι αυτή η ανάγκη έχει
ταλανίσει πολλές εργαζόμενες γυναίκες, τα έτοιμα εταιρικά γεύματα έρχονται για να “λύσουν” τα
χέρια και να προσφέρουν όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την τόνωση κι
ενδυνάμωση του οργανισμού. Η ποιότητά τους αγγίζει τη νοστιμιά και την ποιότητα ενός
σπιτικού φαγητού και μας εφοδιάζουν με ενέργεια, η οποία κρίνεται επιτακτική για τις ώρες που
το μυαλό “καταπονείται” περισσότερο!
Ένα ισορροπημένο πρωινό
Για εκείνες τις ημέρες που το ξύπνημα φαντάζει αδύνατο, η ετοιμασία του πρωινού έρχεται να
αποτελέσει ένα ακόμα “βάρος” στην καθημερινή ρουτίνα. Σίγουρα, αν το αμελήσουμε για τις
ημέρες που πραγματικά δεν προλαβαίνουμε, μπορούμε να ανακτήσουμε λίγη από τη χαμένη
ενέργεια με κάποια μπάρα δημητριακών ή με ένα σάντουιτς, όμως αν αυτή η τακτική γίνει
μόνιμη συνήθεια, τότε θα πρέπει να αναθεωρήσουμε.
Ένα πλήρες κι ισορροπημένο πρωινό δεν πρέπει να περιλαμβάνει μόνο έναν καφέ ή ένα τοστ.
Ξεκινήστε την ημέρα σας με ένα γεύμα πλούσιο σε πρωτεΐνες και υδατάνθρακες, επιλέγοντας ανάμεσα σε αβγά, γάλα, ξηρούς καρπούς, φρυγανιές, φρούτα και χυμούς, και κάνοντας τους
κατάλληλους συνδυασμούς. Αυτές οι τροφές, θα “γεμίσουν” τις μπαταρίες σας και θα σας
προκαλέσουν την αίσθηση κορεσμού. Πάντα να προτιμάτε τα πιο πρακτικά κι εύπεπτα τρόφιμα,
τα οποία θα σας κρατήσουν χορτάτους για αρκετή ώρα, χωρίς να σας έχουν ταλαιπωρήσει
πολύ κατά την προετοιμασία τους. Μόνο έτσι, θα αυξήσετε την παραγωγικότητά σας και θα
μπορέσετε να αποδώσετε με μεγαλύτερη ευκολία στη δουλειά σας!
Διαμόρφωση ενός διατροφικού πλάνου
Ο προγραμματισμός αποτελεί το Α και το Ω σε κάθε τομέα της ζωής. Όσο οργανωτικοί
προσπαθούμε να είμαστε στην επαγγελματική μας ζωή, άλλο τόσο συνεπής οφείλουμε να
γίνουμε κι ως προς τη διατροφή μας. Είτε αναγνωρίσουμε οι ίδιοι τις διατροφικές μας ανάγκες,
είτε απευθυνθούμε σε κάποιον ειδικό διατροφολόγο, επιτρέπουμε αυτόματα στον εαυτό μας να
διαχειριστεί με συνέπεια, πειθαρχία κι υπευθυνότητα κάθε διατροφικό πειρασμό.
Ο οργανισμός, αρχίζει σιγά-σιγά να “τιθασεύεται” και να προσαρμόζεται σε ένα συγκεκριμένο
πλάνο διατροφής. Πιο αναλυτικά, αυτό το πρόγραμμα, περιλαμβάνει συγκεκριμένα γεύματα και
σνακ, τα οποία θα καταναλωθούν σε συγκεκριμένες ώρες μέσα στην ημέρα. Το μόνο σίγουρο
είναι, ότι με αυτόν τον προμελετημένο σχεδιασμό, θα έχετε τον πλήρη έλεγχο για να
κατευθύνετε τις διατροφικές σας συνήθειες προς το σωστό δρόμο!
Μικρά γεύματα μέσα στην ημέρα
Όταν βρισκόμαστε εν ώρα εργασίας, είναι φυσιολογικό, ο οργανισμός να “ζητά” περισσότερη
ενέργεια για να αποδώσει. Έτσι λοιπόν, τα ανθυγιεινά σνακ, ο καφές και τα γλυκά ροφήματα,
αποτελούν την πιο γρήγορη λύση για να “οξύνουμε” την παραγωγικότητά μας και για να
παραμείνουμε σε εγρήγορση. Ο οργανισμός αρχίζει να εξαρτάται από την καφεΐνη και τη
ζάχαρη, με αποτέλεσμα η κατανάλωσή τους να γίνεται μία σταθερή συνήθεια, ειδικά κατά τις
ώρες που βρισκόμαστε στο γραφείο.
Είναι πολύ εύκολο να χάσουμε τον έλεγχο, αλλά και να επιφέρουμε, άθελά μας, σοβαρές
επιπτώσεις στην υγεία μας. Παρόλα αυτά, δε χρειάζεται να αποκλείσετε τελείως τα σνακ από τη
διατροφή σας. Αυτό που συνιστάται, είναι η επιλογή πιο υγιεινών, μικρών γευμάτων, τα οποία
θα συμπληρώνουν τα θρεπτικά συστατικά και την ενέργεια που χρειάζεται ο οργανισμός για να
αντέξει στις δοκιμασίες της ημέρας. Ιδανικά, μπορείτε να ετοιμάσετε κάποιο υγιεινό smoothie,
μια σαλάτα φρούτων ή κάποια μπάρα δημητριακών!
Η επίτευξη μιας ισορροπημένης διατροφής αποκτά άλλη διάσταση όταν εμπλέκεται με την
εργασιακή μας ζωή. Με τη σωστή προετοιμασία και τη συνειδητοποίηση των αναγκών σας, θα
μπορείτε να αντιμετωπίσετε κάθε διατροφική πρόκληση και να διατηρήσετε την υγεία και την
ενέργειά σας!
-
Videos
Πέγκυ Μουζάκη | 3 Βήματα που μπορείς να κάνεις όταν νιώθεις οτι είσαι έτοιμη/ος να “εκραγείς”!
-
Videos
Η ιστορία του BusinessWoman
-
Επίκαιρα Πρόσωπα
Οι startup που “μαγνητίζουν” | Στεφανία Φράρου
-
Επίκαιρα Πρόσωπα
Παναγιώτα Μαθιουδάκη | Ανακαλύπτοντας την ομορφιά…
-
Videos
Πέγκυ Μουζάκη | Επικοινωνία και Συγκρούσεις με Αποδοχή, Κατανόηση και Σεβασμό
-
Videos
Πέγκυ Μουζάκη | 5 Αλήθειες για να επικοινωνήσουμε με κάποιον άνθρωπο
-
Επίκαιρα Πρόσωπα
Οι startup που “μαγνητίζουν” | Μαριλένα Πατέρα
-
Επίκαιρα Πρόσωπα
Οι startup που “μαγνητίζουν” | Μαρίνα Προκοϊωσήφη